Samenvatting

Aan de hand van praktijkgericht onderzoek is het vraagstuk ‘het geven van een stem aan kinderen in de leeftijd van twee tot en met zes jaar in het gedwongen kader’ gesignaleerd. Uit interviews met medewerkers van Jeugdbescherming Noord is gebleken dat het in de praktijk voorkomt dat de stem van het kind onvoldoende wordt gehoord. De leeftijdscategorie ‘twee tot en met zes jaar’ wordt hierbij
specifiek benoemd. Middels deskresearch wordt het vraagstuk bevestigd. Zo wordt door Bouma et al. (2017) benoemd dat kinderen onvoldoende betrokken worden. De meerderheid van de kinderen geeft aan onvoldoende de mogelijkheid te hebben gehad te participeren en een stem te hebben in de kinderbeschermingsmaatregel. Uit de afgenomen interviews is gebleken dat het praten met jonge kinderen als lastig wordt ervaren door jeugdbeschermers, waardoor er onvoldoende met jonge
kinderen wordt gesproken. Hierbij zijn factoren van invloed benoemd: ‘hoge werkdruk’ en ‘handelingsverlegenheid’. Door de respondenten wordt aangegeven dat er behoefte is aan handvatten in de gespreksvoering met kinderen.
Het doel van dit onderzoek is als volgt: ‘Het bieden van handvatten aan de jeugdbeschermers, werkzaam bij Jeugdbescherming Noord, voor de gespreksvoering met kinderen in de leeftijd van twee tot en met zes jaar, zodat de jonge kinderen centraal komen te staan.’
Voor het behalen van bovenstaande doelstelling is er allereerst deskresearch uitgevoerd. Daarnaast is er onderzoek gedaan in de praktijk middels interviews en enquêtes. De verworven data zijn vervolgens geanalyseerd en verwerkt met verschillende methodes. Door het analyseren van de data zijn de wensen
en behoeften van de jeugdbeschermers rondom dit vraagstuk in kaart gebracht.
Het uitvoeren van dit onderzoek heeft geresulteerd in het ontwikkelen van een product voor de jeugdbeschermers. Het product is vormgegeven als een toolbox, genaamd ‘Toolbox praten met
kinderen in de leeftijdscategorie twee t/m zes jaar.’ Deze toolbox creëert duidelijkheid in de verwachtingen die men mag hebben van kinderen in de leeftijd van twee tot en met zes jaar. Daarnaast biedt de toolbox de gewenste handvatten door duidelijkheid te geven in passende gespreksmethodes.
De toolbox bevat voorbeelden en formats die gebruikt kunnen worden in gesprekken.
Op basis van het uitgevoerde onderzoek zijn verschillende aanbevelingen geformuleerd voor de opdrachtgevende organisatie. Deze aanbevelingen kunnen de werkzaamheid van de toolbox vergroten en het gebruik van het product optimaliseren. Deze aanbevelingen zijn als volgt:
- De verwachtingen en ontwikkeling van het kind, beschreven in hoofdstuk 2 van de toolbox,
kunnen uitgebreid worden door te beschrijven wat de invloed van mogelijke problematieken
kan zijn op het kind. Ook kunnen de methoden, beschreven in hoofdstuk 3 van de toolbox,
verder uitgebreid worden met methoden die gericht zijn op specifieke thema’s;
- De toolbox kan uitgebreid worden met het ‘Praatboek’;
- De methode Een taal erbij, aangeboden in de toolbox, kan uitgebreid worden door voor elke jeugdbeschermer die de training heeft gevolgd een koffer met materiaal aan te schaffen.
In het kort bestaat het begeleidend document uit vier hoofdstukken. In hoofdstuk 1 wordt het product beschreven. In hoofdstuk 2 worden de context, aanleiding, probleemanalyse en doelstelling van het onderzoek beschreven. In hoofdstuk 3 wordt het onderzoeksproces beschreven middels de doorlopen fasen. In hoofdstuk 4 worden de aanbevelingen voor de implementatie van het product beschreven.