Samenvatting

Context
Bij Persoonlijke Impulsen-groep Emmeloord is ons doel om de woongroep te laten voelen als veilige
plek waar bewoners kunnen werken aan persoonlijke doelen en een zelfstandiger leven (Pi-groep,
z.d.). Het werken aan doelen is voor Pi-groep de manier om het sociaal functioneren en de
zelfredzaamheid van cliënten te verbeteren.
Vanwege uiteenlopende hulpvragen en problematiek van bewoners moet voor het werken aan
doelen steeds een traject op maat geboden worden. Dit maakt dat in ons werk een blijvende
tweestrijd speelt om maatwerk te leveren en toch structureel op een professionele wijze te blijven
werken.
Om maatwerk te leveren werkt begeleiding vanuit onderbouwde methodieken. Dit schept duidelijke
verwachtingen, structuur en meetbaarheid voor cliënten. Twee methodieken die volgens de Pi-
groep website gebruikt worden om te handelen zijn de IRB (hoe specifiek te handelen) en het 8-
fasenmodel (hoe algemeen te handelen).
Het kiezen, inzetten en implementeren van deze methodieken heeft direct impact op het leven van
cliënten omdat dit de basis vormt hoe hun traject zal verlopen en hoe zij bejegend zullen worden.
Probleemanalyse
Uit onze interviews met begeleiding en cliënten blijkt dat er nog niet altijd methodisch wordt
gewerkt.
Cliënten geven aan dat er soms verschil is in werkwijze van medewerkers, dit merken zij in de
begeleiding. Ook volgens medewerkers is er geen eenduidige werkwijze. Zij geven aan dat er
methodieken zijn, maar dat deze nog niet volledig geïmplementeerd en gebruikt worden. Beide
groepen hebben baat bij een eenduidige werkwijze.
Om te komen tot deze inzichten hebben wij alle informatie uit de interviews getranscribreerd,
gecodeerd en gesorteerd in de volgende drie hoofdthema's:
Stromingen
Het eerste thema is de intake. Uiteindelijk hebben wij relevante observaties uit dit onderwerp
opgeschreven, maar omdat wij te weinig invloed ervaarden deze niet gekozen.
Het tweede thema is dat medewerkers duidelijke methodische werkwijzen als basis voor trajecten
willen. Ook goede communicatie en samenwerking vinden zij hierin belangrijk. Begeleiders geven
aandat de praktijk soms weerbarstiger is dan het rechtlijnige – en vaak ietwat algemene– beeld dat
in beleidsstukken wordt geschetst. In de praktijk is soms een gebrek aan concrete handelingen.
Het derde thema is de identiteit van de Pi-groep, wie hier thuishoren en hoe je met de verschillende
cliënten omgaat. Dit onderwerp hebben wij niet gekozen, omdat wij denken dat het belangrijk is om
bij de basis te beginnen, dat is een eenduidige werkwijze voor alle medewerkers.
Conclusie probleemanalyse
Een rode draad in deze thema's zijn de waarden maatwerk en structuur. Ook de vraag hoe deze
waarden met elkaar verenigd kunnen worden en hoe je als organisatie, locatie en team goede zorg
kunt bieden. Wij hebben gekozen voor stroming 2 omdat dit volgens ons het belangrijkste thema is.
Wij vinden professioneel handelen belangrijk, vanwege de gevolgen voor bewoners. Door
onduidelijkheid in communicatie kunnen cliënten niet- of minder gemotiveerd zijn voor doelen. Ook
ontstaat ruimte om afspraken niet na te komen. Sommige cliënten kunnen vastlopen en geven aan
duidelijkheid te missen in hun traject. Ze weten met welke doelen zij bezig zijn maar niet wat dit
bijdraagt aan hun uitstroom. Anderen ervaren spanning omdat zij niet weten wat er van hen
verwacht wordt en dus hier ook niet aan kunnen voldoen (zij worden over- of ondervraagd).
Management werkt wél actief aan methodisch te werken. Dit blijkt uit het implementatieplan IRB en
handboek trainingshuis. Wij zien echter dat het aanreiken van trainingen en een implementatieplan
onvoldoende werkt.
Onze vraag- en doelstelling
Wij kwamen bij deze doelstelling: De woonbegeleiding van de Pi-groep Emmeloord (doelgroep)
moet gemakkelijker/meer gebruik kunnen maken van de IRB-methodiek (Wens/probleem) zodat zij
eenduidiger en meer evidence based professionele zorg kunnen bieden aan bewoners, om zo
herstel/rehabilitatie te bevorderen.
Om de doelstelling te behalen hebben wij ons georiënteerd op het onderwerp IRB en verschillende
interviews gevoerd met begeleiders, zorgcoaches en cliënten. Daarna hebben wij teamleiders
gesproken en onderzocht wat er op afdeling en organisatieniveau al is ondernomen. Ons doel werd
het agenderen, opstarten en adviseren over implementeren van de IRB.
Vervolgens hebben wij ontwerpeisen onderzocht. Dit zijn criteria waar het product aan moet
voldoen. Op basis van deze ontwerpeisen hebben wij een aantal prototypes gemaakt.
Uiteindelijk wezen de ontwerpeisen naar een product wat de IRB sneller en makkelijker toegankelijk
zou maken voor begeleiding. Daarom hebben wij uiteindelijk gekozen om een versimpelde versie
van het handboek IRB van Lies Korevaar en Jos Dröes (2016) te maken.
Het boekje begint met een hoe, wat en waarom van de IRB. Daarna helpt het eerste stroomschema
begeleiding bij het onderzoeken welke fase de cliënt zit omtrent zijn/haar doel. Daarna is er een
tweede stroomschema om de juiste module te kiezen om de cliënt te ondersteunen. De modules zijn
deelstappen om een doel te verwezenlijken. Tot slot wordt aandacht besteed aan de rol van
werknemers in het slagen van methodisch werken en is een kritische noot toegevoegd die
methodisch werken in perspectief plaatst.
Naast ons product doen wij drie aanbevelingen zodat de IRB verder kan worden geïmplementeerd in
het trainingshuis.
1. Het aanstellen van een IRB-expert, uit ons onderzoek blijkt dat een expert kan helpen bij het
inzetten van de IRB (Korevaar & Dröes, 2016, P.175). Deze persoon wordt aanspreekpunt
voor vragen.
2. De IRB in Medicore verwerken. Hierdoor wordt het gebruik van de IRB makkelijker en
toegankelijker. Er is meer inzicht voor begeleiding en cliënt hoe er wordt gewerkt met de
IRB.
3. De IRB verwerken in de intake. Als nieuwe cliënten bij Pi-groep komen vindt een intake
plaats. Hier kangekeken worden of een cliënt geschikt is voor de IRB en wat zijn/haar doelen
zijn.
4. Doorloop de PDCA-cyclus
Deze aanbevelingen, in combinatie met ons eindproduct, kunnen zorgen dat de IRB wordt ingezet,
om cliënten te ondersteunen bij (participatie)doelen.
Wij geloven dat door ons product het inzetten van de IRB voor medewerkers gemakkelijker en
toegankelijker zal worden. Doordat begeleiders de IRB vaker toepassen met het boekje, krijgen
cliënten beter inzicht in (participatie)doelen. Het boekje biedt een gestructureerd stappenplan en
duidelijke uitleg van de IRB-methode. Hierdoor kunnen medewerkers consistenter en meer
gestructureerd werken bij het begeleiden. Cliënten profiteren van deze voorspelbare en
gestructureerde begeleidingsaanpak.