Samenvatting

Dit onderzoek spitst zich toe op het gebrek aan herkenning en begeleiding voor cliënten met symptomen die
passen bij Complex Posttraumatische Stressstoornis (CPTSS) binnen RIBW Overijssel. De bevindingen
onthulden een gebrek aan CPTSS-diagnoses, maar wel een aanwezigheid van symptomen bij cliënten. Tevens
wezen enquêteresultaten uit dat begeleiders in team Steenwijk behoefte hebben aan meer kennis over CPTSS
en graag hun expertise op dit vlak willen uitbreiden. Om de anonimiteit van alle geïnterviewden te
waarborgen, is de aanduiding ‘X’ gebruikt in dit verslag. Om de privacy van de deelnemers te waarborgen, is
voorafgaand aan de interviews mondeling toestemming verkregen van elke individuele deelnemer.
Het hoofddoel van dit adviesrapport is; hoe kun je CPTSS signaleren bij volwassenen die begeleiding krijgen
bij RIBW Overijssel. Het onderzoek toont aan dat in Nederland CPTSS niet als hoofddiagnose/aparte
classificatie wordt erkend volgens het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders versie 5, hierna
te noemen DSM-5. In Nederland wordt er gewerkt met het DSM-5. De 11e versie van de International
Classification of Diseases (ICD-11), is een classificatiesysteem waarin de diagnose CPTSS wel officieel wordt
vastgelegd (van Minnen, 2018). De aanname is dat het gebruik van de DSM-5 de diagnose van CPTSS
bemoeilijkt in Nederland.
Het onderzoeksverslag presenteert een reeks aanbevelingen. Het primaire product dat voortvloeit uit het
onderzoek is een instrument; Quickscan. Hier wordt het op een overzichtelijke manier duidelijk of iemand
symptomen ervaart die passend zijn bij CPTSS. Deze tool biedt begeleiders een snelle en effectieve methode
om de klachten van cliënten te signaleren. Dit kan resulteren in het identificeren van CPTSS-symptomen.
Begeleiders kunnen zo sneller signaleren en eventueel begeleiding vanuit de Steunend Relationeel Handelen
(SRH) methodiek aanpassen en cliënt bijstaan als er een behandelingstraject wordt aangegaan. Daarnaast richt
een deel van de aanbevelingen zich op het toevoegen van CPTSS aan de bestaande training “Trauma en
dissociatie” wat gericht is op het vergroten van kennis onder professionals.
Om deze aanbevelingen te implementeren, worden evaluaties gehouden, aanbevelingsgesprekken gevoerd en
het rapport gecontroleerd door de opdrachtgever. Het agenderen binnen de organisatie vindt plaats met
ondersteuning van een gedragswetenschapper en via het team voor leren en ontwikkelen , onderdeel HRM. Zie
bijlage 1 voor een visueel overzicht. De Quickscan wordt tijdens de training ‘Trauma en dissociatie’ bij
collega’s geïntroduceerd en zal worden toegevoegd aan het Pynter-platform. Dit onderdeel komt aan bod in de
context.
Het onderzoek bestaat uit vier onderdelen waarbij hoofdstuk 1 het product beschrijft, hoofdstuk 2 de context
en analyse van het probleem behandelt, hoofdstuk 3 het proces naar het product beschrijft, en hoofdstuk 4
aanbevelingen voor de toekomst omschrijft en hoe de Quickscan gebruikt kan worden.
Dit onderzoek biedt aanbevelingen en een concreet instrument om cliënten met CPTSS binnen RIBW
Overijssel te signaleren. Als er meer cliënten met symptomen van CPTSS gesignaleerd worden zal er verder
draagvlak gecreëerd kunnen worden voor vervolgonderzoek. Dit vervolgonderzoek zal gericht kunnen worden
op de verbetering van de begeleiding vanuit de inbreng cliënten met symptomen van CPTSS