Samenvatting

Welke effecten en mogelijkheden van internet zijn er in relatie tot eenzaamheid? Dat was de probleemstelling, gesteld door het e-Society instituut, die wij in dit onderzoek hebben beantwoord. Hoe kan een sociaal professional de mogelijkheden van internet effectief gebruiken bij de vermindering van eenzaamheid onder ouderen? Dat was de hoofdvraag die wij ons stelden aan de hand van de probleemstelling.

We hebben voor dit onderzoek de volgende definitie van eenzaamheid gekozen: Het als negatief ervaren verschil tussen de kwaliteit van de relaties die men onderhoudt en de relaties zoals men die zich voor zichzelf zou wensen. We kwamen er ook achter dat de discrepantie er tussen drie onderdelen van onze eigenwaarde, te weten: Hoe wij tegen onszelf aankijken, ons zelfbeeld: Hoe we willen dat anderen tegen ons aankijken: Hoe wij denken dat de anderen tegen ons aankijken. En het feit dat diegene die potentieel eenzaam is, de mentaliteit of attitude mist om wat aan het negatieve gevoel te doen. Belangrijke oorzaken voor het gevoel van eenzaamheid zijn: Het zelfvertrouwen en het vertrouwen in de omgeving. Dit is hetgeen de sociaal professional aan moet werken om het isolement op te heffen.

Als we mensen met ICT laten werken, zien we mogelijkheden om hun zelfvertrouwen te laten toenemen. Door internet daarbij zo in te zetten dat mensen het als veilige tussenstap gebruiken, kunnen we het vertrouwen in de wijk toe laten nemen. Hierdoor wordt de kans vergroot dat er meer contacten in de wijk ontstaan, waardoor de mensen sneller de stap uit het isolement kunnen zetten.
Uit de analyse van de gemis intensiteitschaal kunnen we concluderen dat de eenzame mensen zijn bereikt. Er hebben zelfs twee extreem eenzame mensen aan dit onderzoek mee gedaan. Tevens zien we dat de eenzame mensen die werden geinterviewd, zelf niet inzien hoe ICT bij kan dragen aan een minder eenzaam bestaan. Hierin ligt de rol van de sociaal professional om ze hierin te begeleiden. Soms blijkt dat er een gebeurtenis in hun leven cruciaal is geweest voor het ontstaan van het gevoel van eenzaamheid.

De belangrijkste conclusie uit deze interviews is dat eenzame mensen met wat professionele hulp te bereiken zijn omdat ze aangeven welwillend tegenover hulp te staan.

We hebben in de analyse een patroon herkend, wat we kunnen beschrijven in fases die de persoon doorloopt van isolement naar sociale acceptatie. Het is wel van belang dat de professional deze fases herkent en handelt naar het gedrag wat de persoon in deze fases laat zien.

Fase 1: vinden Rol: Onderzoeker
Fase 2: vertrouwen Rol: Partner
Fase 3: omgeving Rol: Mediatrainer
Fase 4: betekenis Rol: Koppelaar
Fase 5: uitdaging Rol: Spindoctor/strateeg
Fase 6: activiteit Rol: Activiteitenbegeleider
Fase 7: erkenning Rol: Evangelist

Om internet effectief in te zetten zijn de rol van mediatrainer en die van activiteiten begeleider cruciaal. Om de persoon uit zijn isolement te halen zijn vooral de eerste twee rollen, Onderzoeker en Partner belangrijk. Wanneer deze rollen niet in deze volgorde worden gecombineerd zal de effectiviteit verminderen en de kans op terugval groter worden.