Samenvatting

In deze scriptie beschrijf ik welke invulling het Zambrano-arrest heeft gegeven aan het begrip Unieburgerschap. Aan de hand van een reeks arresten laat ik zien hoe het begrip Unieburgerschap evolueert. In het begin speelt de aanwezigheid van vrij verkeer van personen nog een centrale rol om het Unierecht van toepassing te laten zijn. Om rechten te kunnen doen gelden op grond van het Unieburgerschap was het aanvankelijk nodig deze te activeren door gebruik te maken van het recht op vrij verkeer van personen in de zin van verplaatsing naar een andere lidstaat. Was van verplaatsing geen sprake geweest, dan werd de zaak beschouwd als een situatie waarin geen link bestond met het Unierecht en was een beroep op het Unierecht niet mogelijk. Gaandeweg wordt anders gekeken naar het grensoverschrijdend element en wordt de link met het Unierecht ruimer geïnterpreteerd. In Zambrano krijgt het Unierecht zelfs betekenis voor een ouder uit een derde land met een minderjarig Nederlandse kind te zijner of harer laste die zonder verblijfstatus in Nederland verblijft en onder verwijzing naar het arrest een beroep doet op bijvoorbeeld bijstand in het kader van de WWB. Uit mijn onderzoek blijkt dat deze ouder op grond van art. 20 VWEU aanspraak kan maken op een afgeleid verblijfsrecht en in aanmerking kan komen voor bijstand, wanneer het niet verstrekken van die bijstand ertoe zou leiden dat zijn of haar minderjarige Nederlandse kind feitelijk genoodzaakt zou zijn het grondgebied van de Unie te verlaten om zijn ouder te volgen naar het thuisland. In die situatie zou het kind, Unieburger, namelijk het nuttig effect van de essentie van de aan het Unieburgerschap verbonden rechten, met name het recht op verblijf op het grondgebied van de Unie, niet kunnen effectueren.