Samenvatting

Geen MKB onderneming zal ontkomen aan de gevolgen van de kredietcrisis. Het is echter zeer moeilijk om een goede inschatting te maken van de impact van de kredietcrisis op een onderneming. Het bestuur van een onderneming is verantwoordelijk voor het beeld dat de jaarrekening schetst en een accountant dient te beoordelen of de continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. De probleemstelling luidt: Hoe kan de accountant omgaan met zijn verantwoordelijkheden ten aanzien van de continuïteitsbeoordeling in het licht van de kredietcrisis?
Bij het beoordelen van de continuïteit in tijden van crisis wordt de wetgeving hierin weer actueel. Het Burgerlijk Wetboek stelt dat de jaarrekening inzicht moet geven van het vermogen en het resultaat van de onderneming en voor zover mogelijk een beeld van de liquiditeit en solvabiliteit. Daarin is de continuïteit een onderdeel. Verschillende waarderingsgrondslagen zijn hierop gebaseerd; de onderneming gaat uit van continuïteit bij het opstellen van de jaarrekening. De accountant moet volgens het Burgerlijk Wetboek toetsen of de jaarrekening het vereiste inzicht geeft.
Tevens zijn er een aantal zaken waar de accountant tegenaan kan lopen. Onafhankelijkheid kan in het gedrang komen door eigen belang van de accountant, maar ook de belangen van de onderneming. Ook de deskundigheid van de accountant heeft zijn grenzen. Bij het beoordelen van de managementplanning kan het voorkomen dat de accountant tekort schiet. De mogelijkheid een deskundige derde in te schakelen kan worden overwogen.
In de verschillende voorbeelden komt naar voren hoe de wetgeving rond continuiteit in zijn werk gaat. In alle voorbeelden die de geïnterviewden hebben aangehaald, was een verklaring van gerede twijfel iets logisch en onoverkomelijks. De situatie dat een gezond bedrijf een verklaring van gerede twijfel meekrijgt is theoretisch wel mogelijk, maar zal zelden voorkomen.
Bij het nemen van beslissingen kan de accountant het beste een onderscheid maken tussen externe risicoanalyse en risicoanalyse in de jaarrekening. In beide gevallen moet het bestuur van de onderneming aangeven hoe zal worden omgegaan met de gevonden knelpunten.
Te concluderen is dat de liquiditeitsprognose een belangrijke houvast is, maar dat ook externe risico's onderzocht moeten worden om tot een goede beoordeling van de continuïteit te komen.