Samenvatting

Aanleiding: Eén van de ingrepen die veelal wordt uitgevoerd bij borstkankerpatiënten is de mastectomie. De mastectomie kan met verschillende soorten incisies worden uitgevoerd en het litteken als gevolg hiervan is daarmee dus duidelijk zichtbaar aanwezig. Littekens op de thorax worden vaak als pijnlijker ervaren dan littekens op de buik of andere lichaamsgebieden. In de huidige wetenschappelijke literatuur komt niet goed naar voren of er een relatie bestaat tussen het litteken na een mastectomie en de ervaren pijn bij ex-borstkankerpatiënten. Hieruit volgt dan ook de volgende onderzoeksvraag: ‘In hoeverre ervaren ex-borstkankerpatiënten pijn aan het litteken dat is ontstaan na een mastectomie aan de borst(en)?’
Methode: Met behulp van een online vragenlijst zijn de mate en soorten pijn die vrouwen kunnen ervaren aan het litteken na een mastectomie uitgevraagd. Voor de online vragenlijst is de gevalideerde McGill Pain Questionnaire gebruikt. Hieruit zijn de onderdelen ‘pijnwoordenlijst’ en de ‘VAS-schaal’ meegenomen in de online vragenlijst. De vragenlijst is verspreid via Facebook en LinkedIn. De verkregen data is vervolgens geanalyseerd met behulp van Excel en in tabellen en grafieken omgezet.
Resultaten: In totaal zijn er 246 respondenten die voldeden aan de inclusie criteria van dit onderzoek. Van deze 246 respondenten hebben 89 respondenten (36%) aangegeven dat zij pijn ervaren aan het litteken na een mastectomie. Van deze 89 respondenten geeft 76% aan dat de pijn geleidelijk is ontstaan en op dezelfde plek zit. De pijn die wordt ervaren door de respondenten is voornamelijk een stekende, trekkende en zeurende pijn. De andere woorden die gebruikt worden door de respondenten om de pijn te omschrijven zijn: vermoeiend, gespannen, matig, hinderlijk en vervelend. De gemiddelde pijn die de respondenten ten tijde van het invullen van de enquête hebben ervaren was een 46,6 op de VAS-schaal, en daarmee valt deze score in de categorie ‘gemiddelde pijn’. Bij het invullen van de minimale pijn die de respondenten ervaren is de categorie ‘geen tot matige pijn’ van toepassing.
Conclusie: De meerderheid van de respondenten ervaart geen pijn aan het litteken na een mastectomie. De pijn die door de minderheid van de respondenten wordt ervaren wordt omschreven als een ‘gemiddelde pijn’ met behulp van de pijnbegrippen en pijnintensiteit van de MPQ. Daarnaast kan de pijn volgens de VAS-schaal worden gecategoriseerd als ‘gemiddelde pijn’. De woorden die de ervaren pijn aan het mastectomie litteken het beste omschrijven zijn ‘trekkend, stekend en hinderlijk’.