Samenvatting

Vroegtijdige mobilisatie van kritiek zieke patiënten is effectief voor het voorkomen van complicaties, kan ernstige spierzwakte voorkomen, verbetert de functionele mobiliteit, verlaagt de heftigheid en duur van een delier en verlaagt het mortaliteitsrisico. Om een houvast te bieden aan fysiotherapeuten en andere zorgprofessionals die werkzaam zijn op de intensive care (IC) schreven M. van de Schaaf en J. Sommers in 2015 de evidence statement (ES) voor de fysiotherapie.
Vanuit het lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving (GLSO) is, in samenwerking met het Haaglanden Medisch Centrum (HMC), Academisch Medisch Centrum (AMC) en gaming bedrijf SilverFit in de afgelopen jaren gewerkt aan de realisatie van games om het mobiliseren op de IC te ondersteunen.
Uit de literatuur is gebleken dat games de motivatie versterken en er voor zorgen dat patiënten meer therapie trouw zijn. In dit project is, aan de hand van de ES, een koppeling gemaakt naar de technologie, om zo de positieve effecten van spellen toe te passen op de IC. Er is literatuur- en praktijkonderzoek gedaan naar de gevolgen van een IC opname, de huidige fysiotherapeutische interventies en de behandeldoelen tijdens deze interventies. Ook wordt onderzocht waar een activiteit aan moet voldoen om een goed spel te zijn. Aan de hand van dit onderzoek is een pakket van eisen en wensen samengesteld waar een mogelijk spel aan moet voldoen. Zo moet het bijvoorbeeld in het spel in ieder geval mogelijk zijn alle behandeldoelen te trainen, moet er een haalbaar doel gesteld worden en moet de patiënt gemotiveerd worden tot bewegen.
De behandeldoelen en de daarbij behorende activiteiten zijn gekoppeld aan bewegingen die IC- patiënten uit moeten voeren. De gestelde behandeldoelen lenen zich niet tot het maken van één spel dat overal voor toepasbaar is. Er is gekozen voor de mogelijkheid tot het trainen van losse bewegingen, zodat er per behandeling geoefend kan worden en er op kleinere schaal verbetering zichtbaar is. De bewegingen en behandeldoelen sloten bijna allemaal aan bij een bestaand spelsysteem voor de huidige ouderen revalidatie therapie. Er is een selectie van spellen gemaakt die aansluiten bij de behandeldoelen, om te demonstreren aan therapeuten van het HMC. De therapeuten konden feedback geven op de spellen en op het systeem. Dit is meegenomen in de evaluatie van het systeem.
Na de demonstratie gaven de therapeuten als feedback dat het instapniveau te hoog was voor toepassing op de IC. Wel zouden de meesten het systeem toepassen tijdens de therapie als de patiënt daartoe in staat is. Uit de feedback van de therapeuten bleek dat de doelen van de verschillende spellen niet altijd haalbaar zijn, omdat het niveau van deze spellen te hoog was.
Er is een aanbeveling gedaan om een passend adviesmenu op te nemen waarbij de therapeut vanuit de IC-behandeldoelen spellen op een passend niveau kan kiezen. Daarnaast is er een aanbeveling gedaan het mogelijk te maken een spel vanuit bed te kunnen spelen. Er zijn nog geen games beschikbaar voor patiënten die enkel kunnen liggen, maar het niveau zou al veel toegankelijker worden als de games vanuit bed in zit-stand gespeeld kunnen worden. Uit vervolgonderzoek moet blijken of games daadwerkelijk de therapeut ondersteunen in de mobilisatie, en motivatie teweeg brengen bij de IC-patiënt.