Samenvatting

Inleiding: de juiste voeding rondom een sportinspanning kan bijdragen aan het herstel en het verbeteren van de sportprestaties. Uit onderzoeken blijkt dat de voedingsinname bij teamsporten niet adequaat is. In Nederland wordt steeds meer aandacht besteed aan voeding in relatie tot teamsporten. Ook Korfbal Vereniging (KV) TOP uit Arnemuiden wil aandacht aan voeding besteden en heeft Diëtistenpraktijk Ilona Sonke benaderd voor een voedingsinterventie voor het eerste en tweede selectieteam van KV TOP (N=20). De vereniging hoopt hiermee de kennis over voeding bij de korfbalspelers te vergroten, zodat de spelers weten wat gedaan kan worden met voeding rondom een training en/of wedstrijd. Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen en uitvoeren van een passende voedingsinterventie die aansluit bij de twee selectieteams.
Methode: om tot deze passende voedingsinterventie te komen, is een literatuur- en praktijkonderzoek uitgevoerd. Met het literatuuronderzoek is onderzocht wat de voedingsaanbevelingen zijn voor teamsporten. Dit was nodig om de huidige voedingsinname van de korfbalspelers te kunnen vergelijken tijdens het praktijkonderzoek. Het praktijkonderzoek omvatte twee vragenlijsten waarmee de hulpbehoefte, de gedragsdeterminanten, de fase van gedragsverandering en de huidige voedingsinname van de twee selectieteams werd onderzocht.
Resultaten: het literatuuronderzoek resulteerde in de voedingsaanbevelingen van de Dieetbehandelingsrichtlijn ‘wedstrijdsport’. Uit het praktijkonderzoek kwam naar voren dat de meeste korfbalspelers behoefte hadden aan een voorlichting (N=14). Onderwerpen waar men meer over wilde weten waren: sportdranken/vochtbalans en de voeding voor, tijdens en na het korfballen. Gedragsdeterminanten: De attitude en eigen effectiviteit tegenover voeding en voedingsaanpassingen waren positief. Daarentegen ervoer men weinig tot geen sociale invloed. De kennis over voeding binnen de twee selectieteams was verschillend. Diverse korfbalspelers ondervonden barrières. Fase van gedragsverandering: tien korfbalspelers zaten in de actiefase en negen korfbalspelers zaten in de contemplatiefase. Slechts één bevond zich in de pre-contemplatiefase. De huidige voedingsinname: van de voedingsinnames die konden worden vergeleken met de Dieetbehandelingsrichtlijn ‘wedstrijdsport’ voldeden de meesten niet aan de voedingsaanbevelingen uit de richtlijn.
Conclusie: de voedingsinterventie wordt in de vorm van een voorlichting ontwikkeld en uitgevoerd waarin de onderwerpen sportdranken en de voeding voor, tijdens en na het korfballen centraal staan. Eerst wordt de basis van voeding besproken, zodat ingespeeld wordt op het verschil in kennis over voeding. Tijdens de voorlichting worden praktische tips gegeven en hierbij wordt rekening gehouden met de barrières. Verder wordt tijdens het bespreken van de voorlichtingsonderwerpen de huidige voedingsinname benoemd en het belang van elkaar motiveren op voedingskundig gebied benadrukt.
Discussie: de level of evidence van de gevonden literatuur, het gebruik van het ASE model, het vergelijken van de vocht- en koolhydraatinname tijdens een training en/of wedstrijd en de factoren die mogelijk de analyse van de huidige voedingsinname hebben beïnvloed waren discussiepunten.
Aanbevelingen: vervolgonderzoek is nodig naar het effect van de voedingsinterventie en de vochtinname na afloop van een training en/of wedstrijd. Tijdens het huidige onderzoek ontbraken hiervoor de gegevens. Ook zouden individuele gesprekken aangeboden kunnen worden. De trainers van het eerste en tweede selectieteam van KV TOP zouden in de toekomst ervoor kunnen zorgen dat de juiste sportvoeding beschikbaar is rondom een training en/of wedstrijd.