Samenvatting

De aanleiding voor dit onderzoek is ontstaan nadat Brijder de indruk kreeg uit de praktijk, dat het een duidelijk positief effect geeft wanneer het systeem betrokken is bij een behandeling van de cliënt; de cliënt heeft bijvoorbeeld meer vertrouwen dat het lukt dan wanneer er minder of geen systeem in beeld is. Dit komt echter alleen terug bij multidisciplinaire overleggen, er is geen structureel onderzoek naar gedaan. Het doel van dit onderzoek is om de behoeftes van een verslaafde cliënt, om zijn systeem te betrekken bij de behandeling, in kaart te brengen. Het onderzoek is onderverdeeld op twee afdelingen: de langdurige en de kortdurende afdeling. Dit onderzoek is gedaan op de kortdurende afdeling van Brijder Verslavingszorg. De vraagstelling bijbehorende bij dit onderzoek luidt: in hoeverre is er de behoefte van de cliënt om zijn systeem te betrekken bij zijn detoxificatie, de kortdurende behandeling van drie weken van Brijder?

Door middel van een literatuurstudie is het kader geschetst rondom het onderzoek. Verder zijn er negen interviews afgenomen met cliënten van Brijder Verslavingszorg. De onderzoeksgroep heeft bestaan uit volwassene cliënten vanaf 18 jaar, van de detoxificatie behandeling van Brijder. De respondenten zijn willekeurig gekozen. De interviews vonden individueel en open plaats. Dit houdt in dat er met een lijst van onderwerpen is gewerkt en open vragen werden gesteld en dus geen vragenlijst is afgenomen. Deze keus is gemaakt om beter door te kunnen vragen op redeneringen en motieven. Een andere groep respondenten is een professional en tevens zorgcoördinator van de detoxificatie afdelingen en de psycholoog van de detoxificatie afdelingen. Om hierdoor een algemeen beeld te krijgen wat er speelt op de groep en wat hun meningen zijn betreffende het onderwerp.

Uit het onderzoek is gebleken dat de behoefte van de cliënten ambivalent is om hun systeem te betrekken bij de behandeling. Ze willen hun systeem wel betrekken bij de behandeling, onder enkele voorwaarden: de relatie tussen de cliënt en het systeem moet goed zijn, het ontstaan van begrip en inzicht bij het systeem (voordeel), moeten opwegen tegen de adviserende en bemoeiende rollen van het systeem (nadeel) en de belemmeringen moeten weg worden genomen of de mogelijkheden vergroot. Cliënten zien voornamelijk veel belemmeringen en nadelen ten opzichte van het betrekken van hun systeem. Echter zien ze ook de voordelen.

Belangrijk is dat het systeem een onderdeel wordt van de behandeling. Voor elke oplossing die aangedragen wordt geldt dat de hulpverlener het instrument is waarmee gewerkt wordt. Vaardigheden om het systeem meer te betrekken en de cliënt en het systeem meer aandacht te geven, zullen aandacht verdienen. Verder wordt het voordeel: het bieden van begrip en inzicht vergroot door uitleg te krijgen van professionals. Met de cliënt zal ook in gesprek moeten worden gegaan om het belang van het betrekken van het systeem toe te lichten. Verder zijn er faciliteiten nodig om bezoek te ontvangen, bijvoorbeeld. Een bezoekersruimte biedt de mogelijkheid voor beter en/of meer contact tussen systeem en cliënt.

Aanbevolen wordt om vervolgonderzoek te doen, om te onderzoeken in hoeverre het systeem betrokken wil worden bij de behandeling van Brijder Verslavingszorg. Om samen met de cliënt en het systeem te kunnen werken, zal er meer inzicht moeten zijn in wat het systeem daadwerkelijk wil, behalve wat de cliënt hierover zegt en vindt.