Samenvatting

Topsporters zijn altijd op zoek naar mogelijkheden om beter te presteren, daaronder valt het materiaal. Belangrijk in de rolstoelsport is de overdracht van kracht en het gevoel met de rolstoel. Een schaal, de geëvolueerde versie van een zitting, biedt de mogelijkheid vrij te kiezen waar en hoeveel de onderste extremiteit te fixeren. Dit genereert een directe overdracht van krachten en energie, het lichaam vormt één geheel met de rolstoel, met een optimalere prestatie als effect. Schalen zijn voor veel sporters onbetaalbaar, omdat de productiekosten hoog zijn (€ 3.560). De kosten zijn hoog doordat de productie veel tijd, materiaal en kennis vereist. Het doel is het reduceren van deze kosten, door een nieuwe productieprocedure te ontwerpen, met als resultaat goedkopere functionele schalen. Meer rolstoelsporters kunnen hierdoor op een hoger niveau presteren en zullen eerder een succeservaring beleven. Samengevat luidt de vraag: “Met welke productieprocedure kunnen functionele schalen worden geproduceerd tegenover gereduceerde productiekosten?” Voor dit onderzoek is expliciet de productieprocedure geoptimaliseerd, het ontwerp van de schaal valt erbuiten. Belangrijke aspecten zijn vooraf geanalyseerd zoals de doelgroep, de functie, de fases,
de huidige productieprocedure en de mogelijke verbeteringen. Hieruit komen richtlijnen voort, zoals:
de functie is het grondbeginsel voor de productieprocedure, een productie omvat 20 tot 100 schalen
per jaar en een kostengrens van maximaal € 2.000 per schaal. De productieprocedure is opgebouwd in de fases: analyse, aanmeten en vervaardigen. Voor de fases zijn alternatieve methoden gezocht, om concepten van nieuwe productieprocedures te ontwerpen. Als houvast dient het huidige ontwerp van de schaal, zoals bij Esther Vergeer en Jiske Griffioen. De concepten zijn vergeleken op verschillende aspecten van kosten en kwaliteit, waaronder de functie.
Uit de vergelijking blijkt concept “Groen” met maatwerk schalen van composiet de beste, voor zowel 20 als 100 schalen per jaar. De productieprocedure levert schalen, aangemeten met een 3D scanner en vervaardigt van carbon op een gefreesde schuimen mal. De productiekosten zijn bij 20 schalen per jaar € 1.433 per schaal en bij 100 per jaar € 1.353 per schaal, ruim onder de kostengrens van € 2.000. Het concept is niet de goedkoopste optie, doch levert wel schalen van de hoogste kwaliteit, die de onderste extremiteit optimaal fixeert. Hiernaast scoort het concept hoog door de lage investering van € 2.000 en het lage aantal werkuren van net geen 4 uur, 9 % van de huidige 44 werkuren. Het 3D scannen verhoogt de aanmeetkwaliteit en daarmee de passing om de onderste extremiteit, waardoor een proefschaal overbodig is. Het grondiger lamineren van carbon resulteert in zeer lichte en stijve schalen van ± 1,1 kg, een vermindering van bijna de helft aan gewicht, ± 2 kg. In de verdieping blijken de kosten verder te kunnen reduceren, € 60 per schaal als de 3D scanner wordt gehuurd i.p.v. de dienst van Geopoints. En bij een verwachte productie van meer dan 40
schalen per jaar, de schalen te laten produceren bij Refitech i.p.v Tobias Design.
Met de test is aangetoond dat 3D scannen een geschikte aanmeetmethode is. Het werd duidelijk dat
het 3D scan hulpmiddel, de tilmat, voor het ophangen en positioneren van de sporter tijdens het 3D scannen, verbeterd kan worden. De twee verbeterpunten zijn het positioneren en het stabiliseren van het lichaam. Het testen van de analyse, het maken van de mal en het vervaardigen van de carbon gelamineerde schaal was niet mogelijk, van het lamineren van carbon is tevens al ervaring aanwezig.
Geconcludeerd kan worden dat het ontwerpen van een nieuwe productieprocedure is geslaagd. Deze
levert functionele schalen van hoge kwaliteit en de productiekosten zijn voldoende gereduceerd. Een analysemethode moet gekozen en opgesteld worden, dit kan een formulier of een flowchart zijn. Om de tilmat te verbeteren op positioneren en stabiliteit zijn twee oplossingen bedacht. Een tilmat die de bovenbenen onafhankelijk van elkaar ophangt, voor elk been één beendoek, en ophangpunten heeft onder de tilmat om de onderbenen en voeten aan op te hangen. Als test moet met de nieuwe productieprocedure een schaal voor een rolstoelsporter worden vervaardigd. In de praktijk zal blijken of alle aannames kloppen en voldoen.