Samenvatting

In het kader van een afstudeeropdracht binnen de HBO-opleiding Bewegingstechnologie is een afstudeerperiode van 16 weken doorlopen op de Technische Universiteit in Delft. Het doel van de afstudeeropdracht luidde als volgt: ‘’Het ontwikkelen van een proof-of-concept applicatie voor honkbalcoaches, dat ‘near real-time’ feedback geeft over de separatie van een pitcher.’’ Dit doel is ontstaan uit vraag van een PhD-student, welke suggereerde dat de separate (1) gedurende het pitchen van fastballs (2) bepalend is voor de werpsnelheid van elite pitchers. Hoe hoger de separatie, des te hoger de werpsnelheid. Daarbij werd geadviseerd een nieuw trainingssysteem voor honkbalpitchers te ontwikkelen waarbij de focus ligt op separatie. Op basis van deze gegevens is de assumptie gedaan dat separatie iets zou zeggen over de werpsnelheid. Dit is verfijnd naar een focus op separatieverhoging en een verhoging in werpsnelheid. Vanuit deze aanname is een proof-of-concept applicatie ontwikkeld dat ‘near real-time’ feedback geeft over de separatie van een pitcher. De proof-of-concept applicatie is ontstaan door allereerst een analyse te doen naar de kinematische pitchbeweging, het meten van separatie, de effectiviteit van feedbackmethoden in de sportwereld en de richtlijnen voor het ontwikkelen van een gebruiksvriendelijke applicatie. Een belangrijk inzicht dat uit deze analysefase voortkwam, is dat een externe focus van aandacht effectiever is dan een interne focus van aandacht, in zowel de prestatie als het leerproces van een motorische vaardigheid. Door dit inzicht kon vermeden worden dat de proof-of-concept applicatie een interne focus bij de pitcher zou bevorderen. Gedurende het ontwerpproces zijn ideeschetsen ontstaan van methoden om belangrijke data visueel te maken in de applicatie. Door middel van een vragenlijst zijn de voorkeuren van de doelgroep naar voren gekomen. De ideeën zijn getransformeerd naar een prototype waarbij de focus op de functionaliteit, gebruiksvriendelijkheid en de wensen van de doelgroep lag. Door middel van een gebruikersonderzoek is de gebruiksvriendelijkheid van de applicatie achterhaald. Het gebruikersonderzoek omvatte drie scenario’s waarin 14 testpersonen de app probeerden te bedienen. Deze 14 personen behoorden niet tot de doelgroep. De inhoud van de app werd dan ook niet getest, omdat deze het beste door de doelgroep zelf beoordeeld kan worden. Uit de resultaten van het gebruikersonderzoek kwam naar voren dat de app als positief werd ervaren. Er zijn nog een aantal feedbackpunten voortgekomen ter verbetering van de app. Een aantal aanpassingen worden dan ook aanbevolen om de applicatie te optimaliseren, zoals het vergroten van een aantal veelgebruikte targets, de navigatie naar het menu-scherm via een kortere weg mogelijk maken en de mogelijkheid creëren om data van meerdere pitchers met elkaar te vergelijken. Deze aanpassingen moeten ervoor zorgen dat de app gebruiksvriendelijker wordt, van meer belangrijke functies wordt voorzien en nog positiever ervaren wordt. Daarnaast wordt aanbevolen om de app inhoudelijk te testen bij de doelgroep om te achterhalen of de app de benodigde functionaliteit bevat en of is voldaan aan de wensen van de doelgroep.
Er kan geconcludeerd worden dat de gebruiksvriendelijkheid van de proof-of-concept applicatie als positief ervaren werd. Dit concept geeft een beeld van hoe ‘near real-time’ feedback wordt gegeven over separatie. Om deze Fastball-applicatie daadwerkelijk te kunnen gebruiken in de praktijk, zal een toekomstige stap zijn om een applicatieontwikkelaar dit concept te laten doorontwikkelen.

1. Het tijdsverschil tussen de piekrotatiesnelheid van het bekken en de romp wordt in deze scriptie aangeduid als separatie.
2. Een fastball is een pitchworp in de honkbalsport, waarbij er wordt geprobeerd de bal een zo hoog mogelijke snelheid te geven, met als doel het voorkomen dat de bal door de slagman geraakt wordt.