Samenvatting

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil dat er in 2023 een plan ligt voor kinderen met niet aangeboren hersenletsel+ (NAH+). Op deze manier kan er een structurele weg geboden worden naar de nodige zorg om de behandeling te optimaliseren en de participatie van deze kinderen te vergroten. Naar inschatting gaat het om 400 kinderen met NAH+ in Nederland (Werkgroep NAH+, 2021). De zorgbehoefte van deze kinderen wordt steeds complexer en vereist meer kennis van de zorgprofessionals. Er moet gewerkt worden aan specialisatie van de zorg, omdat zorgprofessionals op dit moment nog onvoldoende kennis en expertise hebben. Hierdoor krijgen kinderen met NAH+ mogelijk niet de gespecialiseerde zorg die zij nodig hebben (Commissie expertisecentra langdurige zorg, 2020; Kamerbrief VWS, 2019; Rapport KPMG, 2019). Het lectoraat Neurorevalidatie van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) is ingeschakeld om een vooronderzoek te starten naar de aangeboden zorg voor kinderen met NAH+ (Werkgroep NAH+, 2021). In dit praktijkgerichte onderzoek is onderzocht welke zorg ergotherapeuten verlenen aan kinderen met NAH+ in de participatiefase.
Het doel van dit onderzoek is dat er in januari 2022 een overzicht is van de methodieken die ergotherapeuten inzetten tijdens de behandeling van kinderen met NAH+ in de participatiefase en op grond waarvan deze keuzes gemaakt worden. Om antwoord te geven op deze vraag is een explorerend mixed methods onderzoek uitgevoerd. Hiervoor is een digitale vragenlijst uitgezet onder ergotherapeuten die kinderen met NAH+ in de participatiefase behandelen. De ergotherapeuten die de vragenlijst ingevuld hebben, zijn werkzaam in de revalidatie, het speciaal onderwijs, de gehandicaptenzorg of de eerste lijn.
In de resultaten vielen een aantal dingen op. Alle respondenten gaven aan meerdere methodieken te combineren, zodat de aanpak aansloot op de hulpvraag en behoefte van het kind. Daarnaast gaven de meeste respondenten aan voldoende input te hebben voor het opstellen en uitvoeren van het plan van aanpak. Hierbij speelde de multidisciplinaire aanpak een grote rol. Ook werd er volgens de respondenten veel afstemming gezocht met het cliëntsysteem (waaronder ouders en docenten).
Uiteindelijk is de conclusie dat alle respondenten een aantal methodieken combineren. Veel gebruikte methodieken zijn doelgerichte training, strategietraining, familiebegeleiding, veranderen van de fysieke omgeving en taakgeoriënteerde training. In het keuzeproces nemen de meeste respondenten de factoren van evidence-based practice mee, namelijk het cliëntperspectief, het ergotherapeutisch perspectief en het wetenschappelijk perspectief.
Dit artikel geeft artsen, ouders en andere betrokkenen inzicht in hoe een ergotherapeutisch behandeltraject kan bijdragen aan de kwaliteit van leven voor het kind en gezin. Er wordt een beeld geschetst van een behandeltraject en welke hulpvragen door ergotherapeuten opgepakt kunnen worden. Daarnaast geeft dit artikel ergotherapeuten mogelijke informatiebronnen en mogelijke ideeën voor behandelmethodieken die ingezet kunnen worden. Ook wordt het belang van het betrekken van het cliëntsysteem en het samenwerken met andere disciplines toegelicht en benadrukt.