Samenvatting

De vraag die aan dit onderzoek ten grondslag ligt is of kinderen met de diagnose PDD-NOS (Pervasive Developmental Disorder- Not Otherwise Specified), een stoornis in het autisme spectrum (ASS), anders tekenen dan kinderen waarbij geen diagnose bekend is. Ik wil onderzoeken of dit vastgesteld kan worden met behulp van de DDS (Diagnostic Drawing Series), een tekentest die reeds veel in de volwassenen psychiatrie gebruikt wordt. Reeds 26% van de therapeuten past hem toe (Schweizer, 2009). Naar aanleiding van de resultaten hoop ik een grafisch profiel op te kunnen stellen wat kenmerkend is voor het tekenen van kinderen met PDD-NOS. Dit grafisch profiel zal bestaan uit de significante verschillen tussen het tekenen van kinderen met PDD-NOS (de behandelgroep) en kinderen waarbij geen diagnose bekend is (de controle-groep). Het onderzoek zal uitwijzen of beeldende creatieve therapie met dit meetinstrument, de DDS, een bijdrage kan leveren aan het stellen van de diagnose PDD-NOS.
De tekentest is afgenomen bij 30 kinderen met PDD-NOS, wat 87 tekeningen opleverde. Er hebben 30 kinderen met PDD-NOS deelgenomen aan het onderzoek; één kind had zodanig last van zijn tactiele overgevoeligheid voor krijt dat hij halverwege het maken van de eerste tekening is gestopt met tekenen. Het krijt is het voorgeschreven materiaal waarmee getekend moet worden bij het afnemen van de DDS. Om deze reden zijn de tekeningen van slechts 29 kinderen gescoord volgens de regels van de DDS. Het scoren is per tekening door 2 of meer personen gedaan voor een zo objectief en betrouwbaar mogelijk resultaat (de interrator reliability). De kinderen zaten allen in groep 8 van het speciale basisonderwijs op 5 verschillende scholen; 2 kinderen namen deel via Karakter (Kinder- en Jeugdpsychiatrie) in Arnhem. De testen zijn afgenomen vanaf november 2008 t/m januari 2010.
Om een controle groep vast te stellen heb ik gebruik gemaakt van 30 willekeurige series tekeningen, die in 2006 door studenten van de HAN zijn afgenomen (ook volgens de regels van de DDS) voor hun onderzoek. Deze tekeningen zijn gemaakt door kinderen waarbij geen diagnose bekend is, uit groep 8 van het reguliere basisonderwijs. Deze tekeningen zijn opnieuw gescoord op dezelfde manier en door dezelfde personen (leden van De DDS werkgroep Nederland) als de tekeningen van de kinderen met PDD-NOS.