Samenvatting

Uit de resultaten van REPAL, een registratiesysteem om inzicht te verschaffen in verleende palliatieve zorg, in 2010 bleek dat de disciplines voor psychosociale ondersteuning ( bijv. de psycholoog, maatschappelijk werker en geestelijk verzorger) wisselend werden ingezet in de hospicevoorzieningen in de regio IKNL-Nijmegen. Waarom deze disciplines wisselend werden ingezet was niet duidelijk. Dit was voor 4 zorgcoördinatoren aanleiding om het onderzoek “Psychosociale zorg in hospicevoorzieningen” te starten om de psychosociale zorgverlening te onderzoeken.
Dit onderzoek van ‘Kenniskring hospicevoorzieningen’ is opgedeeld in drie onderdelen. De kenniskring is een samenwerkingsverband tussen verschillende hospicevoorzieningen in de regio IKNL- Nijmegen. In het eerste onderdeel werd een dossieranalyse uitgevoerd in vier hospicevoorzieningen. In dat onderzoek, welke plaats vond in de periode van februari tot juni 2012, werd de psychosociale zorg in beeld gebracht. Er werd geïnventariseerd welke symptomen en problemen op psychosociaal gebied patiënten ervoeren in de palliatief- terminale fase en welke disciplines betrokken zijn geweest bij de psychosociale zorgverlening. Het tweede onderdeel betrof de invoering van de lastmeter als hulpmiddel ter inventarisatie van de behoeften aan psychosociale zorg bij patiënten.
Dit laatste onderdeel van het onderzoek naar “Psychosociale zorg in hospicevoorzieningen” betrof een zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek naar de psychosociale problemen en symptomen gerapporteerd na invoering van de lastmeter. Ervaringen van de hulpverleners met het gebruik van de lastmeter worden beschreven. In het kwantitatieve deel zijn 76 dossiers onderzocht m.b.v. een checklist. Het kwalitatieve deel bestond uit interviews. Hierbij heeft 1 groepsinterview plaatsgevonden van 3 personen en 5 individuele interviews m.b.v. een topiclijst. Het doel van dit onderzoek was te achterhalen wat er is gerapporteerd aan psychosociale symptomen en problemen van patiënten in 4 hospicevoorzieningen in de regio IKNL-Nijmegen in de periode na introductie van de lastmeter en welke disciplines psychosociale zorg hebben verleend. De resultaten zijn vergeleken met het eerder verrichte onderzoek. Vervolgens is onderzocht hoe de hulpverleners/verpleegkundigen het werken met de lastmeter ervaren en of zij van mening zijn dat het gebruik van de lastmeter een meerwaarde heeft voor de praktijk.
In totaal is er bij 23 (30,3%) van de 76 patiëntendossiers gebruik gemaakt van de Lastmeter. 520 problemen en symptomen werden gerapporteerd. Dit is een stijging van meer dan 50% in vergelijking met het eerder verrichte onderzoek. Het meeste werden items gescoord onder de thema’s ‘Naderend einde’ en “Verlies van gezondheid’. De items onder het thema ‘Praktische problemen’ scoorden het minste. Er is een groot verschil in het aantal ondernomen acties en de inzet van de verschillende disciplines in vergelijking met het eerder verrichte onderzoek. In het huidige onderzoek was vele malen minder een ondernomen actie gescoord. Het grote verschil zat met name in de actie ‘Monitoring door verpleegkundige/ verzorgende’. Er zijn geen grote verschillen in de inzet van de maatschappelijk werker en geestelijk verzorger als actie op een specifiek probleem. De psycholoog en huisarts zijn nihil ingezet.
De Lastmeter wordt als een nuttig hulpmiddel ervaren. De meerwaarde ziet men vooral in het feit dat d.m.v. de Lastmeter alle aspecten worden belicht waar een patiënt last van ervaart. Daardoor zijn de hulpverleners in staat zorg op maat te leveren. De verpleegkundigen zien over het algemeen de meerwaarde van de lastmeter positief in voor zowel de hulpverlener als de patiënt. Men is alleen nog niet geheel tevreden over de mate en de werkwijze waarin de lastmeter nu wordt gebruikt. Uit bovenstaande wordt geconcludeerd dat de invoering van de Lastmeter wel degelijk een meerwaarde heeft voor de psychosociale hulpverlening in de hospicevoorzieningen.