Samenvatting

Er is nauwelijks geschreven over beeldende partnerrelatietherapie en weinig beeldend therapeuten werken met deze doelgroep. De Emotionally Focused Therapie (EFT) is een succesvolle behandelmethode voor relatieproblemen die momenteel vaak ingezet wordt in vrijgevestigde praktijken. Het uitgangspunt is dat de relatieproblemen voortkomen uit een onveilige hechtingsrelatie tussen de partners. In dit ontwikkelingsonderzoek wordt de vraag beantwoord hoe een beeldend therapeutisch product in combinatie met de EFT voor de behandeling van partnerrelatieproblemen ontwikkeld kan worden. Doelstellingen van het onderzoek zijn het inventariseren van beeldende partnerrelatietherapie en beeldende werkvormen, inzicht verkrijgen in de EFT en het ontwikkelen van een product voor beeldende partnerrelatietherapie. Informatie uit literatuur, individuele personen en sociale werkelijkheid zijn de belangrijkste databronnen. De gegevens zijn verkregen met de dataverzamelingstechnieken van bestuderen, face-to-face ondervraging op basis van een halfgestructureerde vragenlijst en participerende onverhulde observatie. Resultaten laten zien dat cliënten binnen beeldende therapie zowel individueel als gezamenlijk werken en ervaringen in en met dit werk koppelen aan ervaringen in het dagelijks leven. Interactie wordt tijdens het beeldend werken aangegaan en vorm gegeven. De therapeutische houding en interventies zijn zeer bepalend voor de behandeling. Loyaliteit aan beide partners staat hierbij voorop. De relatie wordt in de EFT gezien als een hechtingsrelatie en het behandeldoel is een veilige hechting opbouwen omdat dit maximale differentiatie, intimiteit en verbondenheid mogelijk maakt. Conclusie op basis van de inventarisatie is dat de beeldende activiteit en ervaring goed aansluiten bij de emotiegerichte benadering van de EFT. Door de non-verbale en ervaringsgerichte werkwijze biedt het werken in het medium cliënten de mogelijkheid primaire emoties, patronen en de circulariteit van de interactie zichtbaar te maken. Hierdoor kunnen negatieve interactiepatronen en cirkels opgespoord en geherstructureerd worden waardoor cliënten tot een veiliger hechtingsband in de relatie kunnen komen. Beeldende therapie biedt daarmee unieke eigen mogelijkheden die ingezet kunnen worden voor partnerrelatietherapie. Op basis van de resultaten uit de inventarisatie is een beeldend therapeutisch product tot stand gekomen voor partnerrelatieproblemen in combinatie met de EFT. In dit product wordt de theorie van de EFT (Johnson, 2012) gebruikt als theoretische onderbouwing van hoe naar de cliënten en hun relatie gekeken wordt. De theorie van het analoog procesmodel (Smeijsters, 2008) onderbouwt het beeldend therapeutisch werken met de cliënten. Een inventarisatie van beeldende werkvormen is aan dit product toegevoegd.