Samenvatting

Veroudering wordt gekenmerkt door achteruitgang in verschillende fysiologische domeinen, waaronder spierkracht, coördinatie, balans en cardiovasculair functioneren. Om het verouderingsproces bij 65-plussers te stabiliseren is sport en bewegen van essentieel belang. Uit onderzoek blijkt dat slechts 37% van de 65-plussers in Nederland aan de beweegrichtlijnen voldoet. Daarnaast worden de eerste lichamelijke klachten ondervonden bij dagelijkse activiteiten. In dit onderzoek worden zes dimensies met elkaar gebundeld om het effect van het beweegprogramma InActie op de positieve gezondheid bij 65-plussers te onderzoeken. Hieruit volgt de onderzoeksvraag: ‘Wat is het effect van het beweegprogramma InActie op de positieve gezondheid bij 65-plussers op korte en lange termijn?’ Zestien personen (N) hebben deelgenomen aan het onderzoek, verdeeld onder de korte termijngroep (n=8) en de lange termijngroep (n=8). Allebei de groepen hebben hetzelfde beweegprogramma uitgevoerd. Het beweegprogramma InActie heeft de volgende kernwaarden: professionele begeleiding, sociaal contact, individuele aandacht, combinatie van kracht, uithoudingsvermogen, balans en lenigheid en ten slotte grensverleggend voor zowel de fysieke als mentale gezondheid. Echter zijn de groepen op twee verschillende manieren getoetst. Bij de korte termijngroep is er een pre-posttestonderzoek uitgevoerd, wat het onderzoek experimenteel van aard maakt. Bij de lange termijngroep heeft er een cross-sectioneel onderzoek plaatsgevonden. Om het effect van dit onderzoek in kaart te brengen is er door de deelnemers de Mijn Positieve Gezondheid (MPG) test ingevuld. Deze test bevat een topiclijst van 42 vragen die inspeelt op zes verschillende dimensies, namelijk: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. Hoewel het effect van het beweegprogramma InActie voor 65-plussers op de dimensies dagelijks functioneren (p=0,018) voor de korte termijngroep en lichaamsfuncties (p=0,036) voor de lange termijngroep duidelijk aangetoond is, is het effect op het uitvoeren van de overige vijf dimensies en de totaalscore van de MPG-test van beide groepen niet aantoonbaar gebleken. Alle dimensies hadden wellicht significant kunnen uitvallen wanneer er rekening gehouden was met de beperkingen van het onderzoek. Zo hadden meerdere deelnemers, die één langere periode aan lessen volgden wellicht kunnen bijdragen aan meerdere significante scores bij de dimensies en de totaalscore van de MPG-test. Daarnaast zouden betere onderlinge afspraken met betrekking tot de indeling van de oefenzaal hier wellicht ook aan hebben bijgedragen. Daarom wordt aanbevolen een vervolgonderzoek te starten met een tijdspanne van twaalf weken met twaalf deelnemers, in tegenstelling tot dit onderzoek waar is gekozen voor acht deelnemers en een periode van acht weken. Hierdoor kunnen de beperkingen, die zijn gebleken uit dit onderzoek, ingecalculeerd worden. Zoals gezegd, kan een optimale indeling van de oefenzaal hier wellicht ook een positieve invloed op uitoefenen. Voor de praktijk is het van essentieel belang dat de oefeningen voldoende gedifferentieerd worden tijdens het InActie beweegprogramma. Hierdoor blijft het beweegprogramma zijn kernwaarden behouden en kan elk individu op zijn eigen niveau, op een laagdrempelige manier, sporten en bewegen.