Samenvatting

Het onderzoek ‘Samen Sterk!’ is uitgevoerd binnen Karakter kinder- en jeugdpsychiatrie Nijmegen, afdeling IBC- Kind. Binnen IBC-kind bestaan verschillende mogelijkheden voor behandeling, waaronder de Intensieve Psychiatrische Gezinsbehandeling (IPG). De behandeling wordt thuis ingezet om samen met het gezin aan vaardigheden te werken met als doel de beperkingen binnen het gezin te versterken middels de krachten die worden gezien. Door de systeemtherapeut en IPG-ers werd opgemerkt dat brusjes nog niet voldoende worden betrokken bij de behandeling van zijn/haar broer of zus. Een meer bewuste en eenduidige aanpak waarbij aandacht is voor de behoeften van brusjes zou wenselijk zijn. Deze wens heeft de basis gevormd voor dit praktijkonderzoek. Na literatuurstudie en in overleg met de opdrachtgever is gekozen om de focus voor dit onderzoek te leggen op het onderzoeken van bestaande good practices die gericht zijn op de behoeften van brusjes. Vanuit deze good practices kunnen handvatten geboden worden waarmee IPG-ers een eenduidige aanpak voor brusjes kunnen hanteren. De volgende vraagstelling is hierbij geformuleerd: “Hoe worden werkzame factoren uit bestaande good practices in de praktijk vormgegeven, waardoor er ingespeeld kan worden op de behoeften van brusjes?” Om tot antwoord op deze vraag te komen, is er kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar bestaande good practices, te weten de Brussencursus, MDFT en IHT. Er zijn semi-gestructureerde interviews gehouden met medewerkers die werken met deze good practices. Deze medewerkers zijn werkzaam bij Karakter (MDFT en IHT) en bij Combinatie Jeugdzorg Eindhoven (de Brussencursus). Tijdens de interviews is gevraagd hoe de werkzame factoren van deze good practices in de praktijk worden vormgegeven. Daarnaast is middels narratief onderzoek onderzocht waar brusjes van cliënten bij IBC-Kind behoefte aan hebben. Dit onderzoek is uitgevoerd in de vorm van een spelactiviteit (‘Spring Kikker Spring’) gecombineerd met een interview, waaraan 5 brusjes hebben deelgenomen. Uit de interviews en het narratief onderzoek met de brusjes is gebleken dat er een aantal factoren belangrijk blijkt te zijn bij het inspelen op de behoeften van brusjes. Zo blijkt dat het belangrijk is om op visualiserende wijze psycho-educatie te geven. Daarnaast is het belangrijk dat het gehele gezin wordt ondersteund, naast de individuele ondersteuning van het brusje. Brusjes gaven in het narratieve onderzoek aan dat zij niet goed weten waar zij behoefte aan
6
hebben. Uit literatuur en uit de interviews blijkt dat bewuste aandacht een belangrijk aspect is, ook wanneer het brusje en/of ouders hier niet om vragen. Dit kan vormgegeven worden op competentie- en oplossingsgerichte werkwijze. Om te kunnen voldoen aan de behoeften van brusjes, zal bewuste aandacht voor het brusje een structureel thema en deel van de routine van de IPG-er moeten zijn.