Samenvatting

Dit praktijkgericht onderzoek vindt plaats op een reguliere basisschool met 343 leerlingen en richt zich op ouderbetrokkenheid bij het aanvankelijk technisch leren lezen. Naar aanleiding van het achterblijven van de resultaten van het leesonderwijs, zijn er verschillende interventies gedaan binnen de school. Omdat onderzoek uitwijst dat ouders thuis een belangrijke rol vervullen bij het leren lezen (Henderson & Mapp, 2002), maar hierbij de steun van de leerkracht nodig hebben (Mitchel, 2014), wordt in dit ontwerponderzoek samen met ouders, kinderen en leerkrachten een product ontwikkeld dat ouders handvat-ten biedt om het lezen thuis leuk, afwisselend en leerzaam te maken. Om criteria voor het concept van het product te kunnen ontwikkelen is literatuuronderzoek gedaan naar factoren die een positieve invloed hebben op het leren lezen en vormen van ouderbetrokkenheid die bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen. Door deze te koppelen is zichtbaar geworden dat er zes onderwerpen zijn waar ouders in de thuissituatie het leren lezen mee kunnen ondersteunen. Ook blijkt dat een goede communicatie tussen de leerkrachten, kinderen en ouders van belang is om het product succesvol in te zetten. Naar aanleiding van het literatuuronderzoek is een drietal concepten ontwikkeld. Aan de ouders is door middel van een enquête gevraagd welk concept hen het meeste aanspreekt, voor welke onderwerpen die het lezen positief beïnvloeden zij vooral leesactiviteiten willen ontvangen en wat hun verwachtingen zijn bij het gebruik van het spel. Uit de enquête blijkt dat het spel De Grabbelbak de ouders het meest aanspreekt en dat zij met name leesactiviteiten willen ontvangen die het leesplezier vergroten en gericht zijn op het spelen van taal- en leesspelletjes. Ofwel, die impliciet bijdragen aan het leren lezen (Mitchel, 2014). De ouders verwachten dat het spelelement en de afwisseling het meest aanspreekt en dat dit een positief effect zal hebben op het leesplezier en het thuis willen lezen. Op basis van het literatuuronderzoek en de analyse van de ouder-enquête is een prototype ontwikkeld voor het spel De Grabbelbak. Dit is voorgelegd aan de leerkrachten van groep 3 om te bepalen aan welke criteria het spel moet voldoen om te passen bij hun mogelijkheden. Er blijkt draagvlak te zijn om het spel een vaste plek te geven in de dagelijkse onderwijspraktijk en de leerkrachten onderschrijven het belang van een goede communicatie met de ouders in deze (Vernooy, 2007). Het prototype van De Grabbelbak is door een testgroep van zeven ouders en kinderen vier weken uitgeprobeerd. Daarna zijn de kinderen geïnterviewd. Het blijkt dat hun lees-plezier afhangt van hun leesvaardigheid, wat het belang bevestigt van De Grabbelbak. De leesactiviteiten met een spelelement en de afwisseling hiervan spreken de kinderen het meest aan. Dit komt overeen met de conclusie van het focusgroep gesprek met de ouders. Zij voegen nog toe dat De Grabbelbak makkelijk is in het gebruik en ideeën geeft om het lezen thuis afwisselend te maken. Ook oudere broertjes en zusjes hebben belangstelling voor de leesactiviteiten waardoor de wens voor uitbreiding van het spel naar andere leeftijden wordt uitgesproken.