Samenvatting

In Nederland krijgen elk jaar ongeveer 160.000 (nieuwe) mensen te maken met een vorm van niet-aangeboren hersenletsel (NAH) of een hersenziekte. De NAH cliënt maakt dus een deel uit van een grote doelgroep. Men kan NAH krijgen door bijvoorbeeld een ongeluk, herseninfarct, hartstilstand, tumor, hersenbloeding of een operatie. Niet alleen de cliënten hebben hier onder te lijden, maar ook het netwerk van de cliënt. Goede ondersteuning van deze cliëntengroep is belangrijk (Gijzen, Hermans, & Hurkmans,,2014).
Meedraaien in de maatschappij is voor mensen met NAH moeilijk doordat zij verschillende problemen op sociaal, cognitief, emotioneel en/of lichamelijk gebied ervaren.
Ook het netwerk gaat gebukt onder de problemen die NAH met zich meebrengt, omdat ook hun leven verandert. Degene die NAH krijgt is niet meer dezelfde persoon als voor het hersenletsel. De problemen die door NAH ontstaan hebben direct betrekking op het sociale leven van de cliënt. Mensen met NAH ervaren vaak dat hun sociale netwerk (vriendschappen en sociale steun) aanzienlijk terugloopt (Rauch & Ferry, 2001).
De maatschappelijk agoog binnen instelling X heeft tools nodig om het netwerk van de NAH cliënt dusdanig te ondersteunen, zodat zij samen de NAH cliënt kunnen begeleiden bij het bevorderen van diens zelfredzaamheid.
Het doel van dit onderzoek is de zelfredzaamheid van de cliënt bevorderen middels het sociale netwerk van de NAH cliënt. Om te weten te komen hoe dit eruit zou moeten zien, heeft de onderzoeker een kwalitatief onderzoek gedaan en zichzelf de volgende vraag gesteld: Wat heeft een maatschappelijk agoog binnen
instelling X nodig om het netwerk van NAH cliënten te begeleiden, zodat zij tezamen de NAH cliënt kunnen ondersteunen bij het bevorderen van zijn/haar zelfredzaamheid?
Uit het onderzoek komt naar voren dat NAH problematiek complex en veelomvattend is. De maatschappelijk agoog moet voldoende kennis over NAH hebben om deze doelgroep te kunnen begeleiden. Een belangrijke taak voor de maatschappelijk agoog is het voorlichten van het netwerk over NAH. Het netwerk heeft handvatten van de maatschappelijk agoog nodig om de NAH cliënt goed te kunnen begeleiden. De leerbaarheid van de NAH cliënt speelt een grote rol als het gaat om hoe zelfstandig hij/zij kan worden. Het netwerk is niet altijd ontvankelijk voor tips van de professional. Het is daarom belangrijk dat de maatschappelijk agoog kan confronteren en een tactische houding aan kan nemen. Ook moet een maatschappelijk agoog weten hoe hij/zij netwerk gericht moet werken. De maatschappelijk agoog moet alert zijn op overbelasting van het sociaal netwerk van de cliënt.
De onderzoeker adviseert onderwijsinstellingen die zorgprofessionals opleiden, NAH op te nemen in hun lespakket zodat de toekomstige zorgprofessional al op school kennis opdoet over NAH. Tevens is
het advies aan instelling X om methodisch te werk te gaan als het gaat om netwerkgericht werken. Ook het geven van voorlichting over NAH aan het netwerk is iets wat de onderzoeker aanbeveelt aan instelling X. Om
medewerkers goed voor te lichten over wat NAH is, is het raadzaam om ook gebruik te maken van ervaringsdeskundigen binnen de instelling.