Samenvatting

Binnen het onderwijs is er sprake van innovatie. Hier zijn vele aanleidingen voor. Dit kan zowel zijn door maatschappelijke ontwikkelingen als door de overheid opgelegde veranderingen voor het onderwijs. Onderwijsinnovatie is meer dan incidentele verbetering of verandering van het onderwijs.
De Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft bepaald dat de nieuwe onderwijsvorm 'competentiegericht leren' binnen alle beroepsopleidingen ingevoerd dient te zijn, in september 2010.

Competentie gericht leren (CGL) is een antwoord op de vraag vanuit het bedrijfsleven naar medewerkers met beroepsgerichte competenties. Competenties zijn het samenhangend geheel van kennis, inzicht, houding en vaardigheden die men nodig heeft om een beroep in de beroepspraktijk en in de maatschappij uit te oefenen. Deze competenties zijn nodig om startbekwaam te zijn voor een bepaald beroep, CGL is dus praktijkgericht.

CGL betekent een verschuiving in de taak van de docent van een onderwijzende taak naar een begeleidende taak. Het is de taak van de docent om de student te begeleiden in het zelf ontwikkelen van leervragen en het bewust maken van de individuele leerbehoeftes. Er zijn verschillende rollen die de docent vervult binnen zijn functie. De rol bepaalt hoe een taak wordt uitgeoefend.

De implementatie van een nieuwe onderwijsvorm is niet eenvoudig. Er zijn veranderingen op vrijwel alle gebieden. Wanneer de veranderingen niet duidelijk zijn kan er sprake zijn van weerstand bij de docenten. Indien het niet duidelijk is hebben de docenten er geen zich en grip op. De innovatie kan ook voor velen niet gewenst zijn, omdat ze de vertrouwde manier/ aanpak achterwegen moeten laten en moeten stappen in iets nieuws. De beleving van ieder docent is vrijwel verschillend.

Om de beleving van het personeel binnen Gilde Opleidingen sector Welzijn te Venlo na te gaan, heb ik antwoord gegeven op de vraag: Wat zijn de gevolgen van de implementatie van CGL en hoe worden deze door het personeel van ROC Gilde Opleidingen sector Welzijn te Venlo ervaren?
Op basis van een enquête onderzoek heb ik de beleving van het personeel m.b.t. CGL en de gevolgen van de implementatie van CGL proberen te achterhalen.
Naast mijn praktijkonderzoek heb ik een literatuuronderzoek gedaan m.b.t. CGL, onderwijsinnovatie en implementatie van CGL.

Uit literatuuronderzoek blijkt dat een innovatie veel met zich mee brengt. Er komen veranderingen en vernieuwingen op vele gebieden binnen het onderwijs. Wanneer de innovatie van bovenaf (overheid) bepaald wordt, wordt er weinig rekening gehouden met de beleving van de docent en psychologische factoren. Veel van deze innovaties zijn dan ook weinig succesvol.
Voor een succesvolle innovatiestrategie is het van belang rekening te houden met de stadia
van betrokkenheid. In de school zou een krachtige leeromgeving voor leraren moeten worden
gecreëerd. Betekenisvolle contexten, waarbij een link wordt gelegd tussen vernieuwingen en
de 'eigenheid' van de leraar, bevorderen dat leraren weerstanden overwinnen en het
praktische nut van een vernieuwing ervaren. Methoden om dit te bevorderen zijn reflectie en
werkplekleren, waarbij de eigen beroepspraktijk van de leraar centraal staat.
De onduidelijkheden en weerstanden kunnen achterwegen gelaten worden door de behoefte, verwachtingen, taken en functies van het personeel goed in kaart te brengen.

Uit mijn praktijkonderzoek is gebleken dat het personeel de implementatie van CGL als de onderwijsvorm CGL in het algemeen redelijk goed ervaren. De negatieve ervaringen richten zich op het punt structuur en middelen. Het is onduidelijk wat er van men verwacht wordt en wat de mogelijkheden zijn om de implementatie van CGL zo goed mogelijk te laten verlopen en de mogelijkheden voor de uitvoering van CGL. Hierbij denkend aan faciliteiten, voorzieningen, ruimtes etc. Door onduidelijkheden op deze twee gebieden, kan de implementatie van CGL minder snel verlopen.
Deze scriptie dient er voor om de gevolgen van de implementatie van CGL en de negatieve ervaringen (indien het geval) in kaart te brengen, zodat er aanbevelingen gedaan kunnen worden om deze negatieve ervaringen te beperken c.q. te voorkomen.