Samenvatting

Deze samenvatting gaat over het afstudeerproject van Melissa Silooy in opdracht van Fontys Hogeschool Pedagogiek te Tilburg. Het onderzoek is verricht binnen het Opvoedkundig Hulp en Adviesbureau (OHAB). Dit is een organisatie die begeleiding en ondersteuning biedt aan kinderen, jongeren en hun ouders. Mijn taak binnen het OHAB was o.a. het geven van een preventieve sociale vaardigheidstraining op reguliere basisscholen in de regio Tilburg.
Tijdens mijn stage kwam er een vraag vanuit het OHAB om een vervolgonderzoek te doen naar de ouderbetrokkenheid met als doel de ouders meer betrokken te krijgen bij de preventieve sociale vaardigheidstraining van hun kind. Uit voorgaand onderzoek over ouderbetrokkenheid kwam al naar voren waar de behoeften lagen van de ouders. Ik wilde met mijn onderzoek hierop voortborduren, door te kijken naar de meningen van de trainers. Wat zij vonden van de huidige aanpak en middelen die zij gebruikten om ouders te betrekken.
Zo ben ik gekomen tot de volgende vraagstelling: "Wat vinden trainers van de huidige middelen en aanpak die zij gebruiken om ouders - waarvan hun kind deelneemt aan de preventieve sociale vaardigheidstraining - te betrekken bij de training en wat zou volgens de trainers daarin aangepast en/of toegevoegd kunnen worden zodat de ouderbetrokkenheid vergroot wordt?"
In mijn literatuuronderzoek is er eerst een beschrijving gegeven over het OHAB, over de preventieve sociale vaardigheidstraining (voorheen genaamd de 'TumTum' training) en over de taken en verantwoordelijkheden van de stagiaires/trainers. Tevens is er omschreven wat sociale vaardigheden precies zijn en hoe deze vaardigheden in de thuissituatie door ouders en kind, ook mee geoefend kunnen worden. Een veelvoorkomende term in dit onderzoek is 'transfer', wat inhoudt dat de kennis en vaardigheden die in een eerdere (leer-)situatie zijn verworven, in een andere (leer-)situatie wordt toegepast. (Boekaerts & Simons, 2003, p.4)
In hoofdstuk 3 wordt het literatuuronderzoek meer toegespitst op het thema ouderbetrokkenheid. In figuur 1.1 is schematisch weergegeven wie de betrokkenen zijn bij de preventieve sociale vaardigheidstraining, namelijk: trainers, school en ouders die allen rondom het kind staan. Het kind dat deelneemt aan de training staat hierin centraal. De pijl tussen trainers en ouders geeft aan dat we in dit onderzoek ons richten op de relatie tussen trainers en ouders.

In het laatste hoofdstuk van het literatuuronderzoek is 'ouderbetrokkenheid' gedefinieerd en is er een beschrijving gedaan van het proces die ouders en trainers met elkaar doorlopen, vanaf de aanmelding tot de afsluiting van de preventieve sociale vaardigheidstraining van het kind. De aanpak en middelen die door de trainers gehanteerd worden, zijn daarin beschreven.
Voor het praktijkonderzoek zijn de trainers van de preventieve sociale vaardigheidstraining ondervraagd. Het onderzoek was kwalitatief van aard en vond plaats door middel van half gestructureerde interviews.
Uit praktijkonderzoek is gebleken dat de trainers van de preventieve sociale vaardigheidstraining in het begin van hun stageperiode te weinig voorlichting hebben gekregen over 'ouderbetrokkenheid' waardoor zij onvoldoende bewust waren over de belangrijke rol die ouders hebben binnen de training en de rol die zij als trainer hebben bij het betrekken van de ouders bij de training. Dit uitte zich in handelen wat niet altijd ten goede kwam voor de ouderbetrokkenheid. Ook bleek dat er geen eenduidige visie vanuit de organisatie was, waardoor het handelen van de trainers verschillend was en niet altijd op één lijn.
In hoofdstuk 7 is er antwoord gegeven op de vraagstelling die in dit onderzoek centraal staat. Tenslotte zijn er enkele aanbevelingen gedaan op het gebied van ouderbetrokkenheid binnen de training en binnen het OHAB. Eén van deze aanbevelingen zijn verwerkt in een product.