Samenvatting

Dit evaluatieonderzoek beschrijft of en in hoeverre het ontwikkelde programma "Wie ben ik?" volgens beoordelaars voldoet aan de gestelde doelen, namelijk zelfbeeldverheldering en -acceptatie. Uit theorie is naar voren gekomen dat zelfkennis is gebaseerd op zelfvertrouwen en wordt beïnvloed door de puberteit en de 'peergroup'. Leerlingen met ASS hebben vanuit hun perspectiefneming en denkstijl hulp nodig bij het ontdekken en benoemen wie ze zijn. De afkeur voor mentale inspanningen, voorbarig gedrag en overschatting zorgt bij leerlingen met ADHD voor een irreëel zelfbeeld. Om een goed beeld van de bevindingen van leerlingen, ouders en mentoren te krijgen is gekozen voor programma evaluatie via vragenlijsten en interviews. Aanbevelingen zijn om het programma te blijven gebruiken, echter door het aan te passen met meer gebruiksopties en passende werkvormen bij het cognitieve niveau van de leerlingen. Aanzetten van leerlingen tot nadenken en zelfbeschrijvingen zijn zinvol. Leerlingen met ADHD willen meer creatieve doe-activiteiten. Voor leerlingen met ASS is het aan te bevelen dat zij geholpen worden in bewustwording en hantering van copingsstrategieën. Mentoren kunnen vanuit krachtige relaties met leerlingen de beperktere mogelijkheden tot zelfreflectie bij leerlingen met ADHD of ASS opvangen. Als ze van elkaar weten welke aanpassingen ze doen, horen of zien hoe anderen oplossingen aandragen en elkaar bekrachtigen, zal de motivatie toenemen en zal duidelijk worden welke aanpassingen in het programma verwerkt kunnen worden. Het is aan te bevelen om af te stemmen op de onderwijsbehoefte van leerlingen, meervoudige intelligentie, individuele leerstijl als ook op de taligheid en het begripsniveau van een klas. De invloed van de peergroup en uiterlijk kunnen beter worden benut in het programma. Mogelijkheden om te integreren zijn zelfinstructietraining, werken met filmbeelden en/of toneel, toevoegen van visualisaties, toepassen van modeling, of verwerken vanuit oplossingsgericht denken. Ouders kunnen de projectlessen niet goed beoordelen, omdat zij er te weinig zicht op hebben, doordat hun pubers er weinig of niets over delen. Doordat ouders weinig vanuit hun kinderen betrokken worden, is daar nog veel winst te behalen. Aangezien ongewenst gedrag wel degelijk vermindert en mentoren aangeven dat leerprestaties verbeteren bij onze leerlingen, levert dit onderzoek bewijs dat het zelfbeeld fundamenteel is voor versterking van capaciteiten bij leerlingen. Zelfbeeldacceptatie is een te groot doel gebleken voor de korte periode van het programma.