Samenvatting

In mijn visie is een master Educational Needs in staat collega’s te begeleiden binnen complexe onderwijswijssituaties. Deze visie heeft geleidt tot de ambitie om binnen de master EN ervaring op te doen met coachen .

Dit praktijkgericht onderzoek wordt uitgevoerd op het Nuenens College. De mentor van 1H voelt zich handelingsverlegen tijdens instructiemomenten aan haar mentorklas ten aanzien van de leerlingen die externaliserend gedrag vertonen. Zelf heeft ze al de nodige interventies uitgevoerd, maar deze hebben niet het gewenste effect opgeleverd. Het doel van dit onderzoek is om de mentor van 1H minder handelingsverlegen te maken tijdens instructiemomenten met betrekking tot het externaliserend gedrag. In dit onderzoek is het doel voor de onderzoeker om de mentor van 1H te coachen. Er is gekozen voor oplossingsgericht coachen zodat de focus gaat naar de krachten en kwaliteiten van de mentor en niet naar het probleem.

De onderzoeksvraag luidt als volgt:
Hoe kan ik door middel van oplossingsgericht coachen de mentor van 1H laten werken aan het optimaliseren van de instructiemomenten?

Er worden diverse onderzoeksmethoden uitgevoerd. Dit onderzoek wordt stapsgewijs uitgevoerd, omdat het ene onderzoekinstrument leidt tot informatie en handelen binnen het volgende onderzoeksinstrument. Het onderzoek begint met een literatuurstudie waarin handvaten worden bestudeerd voor het inzetten van oplossingsgericht coachen. De coachgesprekken worden vormgegeven door de oplossingsgerichte beslisboom (De Shazer, 1988), het FORWARD-model (Schlundt Bodien & Visser, 2008), het 4SFC-model (Schlundt Bodien & Visser, 2008), de zevenstappendans (Cauffman & Van Dijk, 2014) en de oplossingsgerichte vragen uit Oplossingsgerichte vragen; Handboek oplossingsgerichte gesprekvoering (Bannink, 2018).

Gelijktijdig met de literatuurstudie is de nu-meting uitgevoerd. Hierin wordt een lesobservatie door de onderzoeker uitgevoerd. Ook worden er schaalvragen over handelingsverlegenheid ingevuld door de mentor én wordt er een interview afgenomen om deze antwoorden van meer context te voorzien. Vervolgens zijn er vier coachgesprekken gevoerd waarna de nameting plaatsvond. Door de nu- en nameting met elkaar te vergelijken werd duidelijk wat de opbrengsten van de ingezette interventies zijn.

In dit onderzoek komt naar voren dat er voldoende handvaten en hulpmiddelen zijn voor een startende coach om oplossingsgericht coachgesprek vorm te geven. Daarnaast blijkt tijdens de uitvoering van de coachgesprekken dat de coach hiervoor over complexe vaardigheden moet beschikken. De onderzoeker heeft veel geleerd bij het uitvoeren van de coachgesprekken, maar heeft ook nog veel te leren op het gebied van coachen.

Door middel van de coachgesprekken is de mentor van 1H aan de slag gegaan met de instructiemomenten tijdens haar lessen. Hierbij heeft ze gewerkt aan de lesvoorbereiding en de verwachtingen van en naar de leerlingen toe. De ingezette interventies hebben geleid tot minder handelingsverlegenheid bij de mentor van 1H.