Samenvatting

'Een realistisch zelfbeeld bij leerlingen op het praktijkonderwijs?' is de titel van de scriptie. In deze afstudeerscriptie is onderzoek gedaan naar het zelfbeeld ten aanzien van de beroepstoekomst bij leerlingen op het praktijkonderwijs.
De vraag die centraal staat in dit onderzoek luidt:

"Op welke manieren kan het praktijkonderwijs Raayland een realistischer zelfbeeld ten aanzien van de beroepstoekomst creëren bij jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 16 jaar met een IQ van 60 tot 80?"

Het praktijkonderwijs Raayland is een vorm van speciaal middelbaar onderwijs. De leerlingen hebben een verstandelijke beperking en een leerachterstand op twee gebieden. Het doel van de school is de leerlingen uit te laten stromen naar de arbeidsmarkt. In
dit proces lopen de leerkrachten tegen het probleem aan dat de leerlingen geen realistisch zelfbeeld hebben van hun beroepstoekomst.

Om een realistisch zelfbeeld te ontwikkelen worden er verschillende eisen gesteld aan een persoon. Eisen op lichamelijk, sociaal en cognitief gebied. In dit onderzoek zijn deze eisen op een rij gezet om te onderzoeken hoe het zelfbeeld bij leerlingen van het
praktijkonderwijs Raayland realistischer gemaakt kunnen worden.

In het literatuurgedeelte, hoofdstuk 2 en 3, van deze scriptie is gekeken naar de ontwikkelingsfase en de verstandelijke beperkingen van deze leerlingen ten aanzien van hun zelfbeeld. Er wordt in deze hoofdstukken in gegaan op datgene wat nodig is voor het ontwikkelen van een realistisch zelfbeeld.

In het praktijkgedeelte is, door middel van interviews, gekeken hoe de mentoren het zelfbeeld ervaren, hun verklaringen daarvoor en hun eigen handelen naar het zelfbeeld bij de leerlingen ten aanzien van hun beroepstoekomst. Door daar een duidelijk beeld over te schetsen, is er een duidelijk beeld gekomen over datgene wat er in de praktijk
gebeurd en de eisen die de literatuur stelt om een realistisch zelfbeeld te ontwikkelen.

Uit die gegevens is gebleken dat er een aantal verschillen zitten tussen de literatuur en de praktijk. Een belangrijk gegeven daarbij is de invloed van het cognitief functioneren van leerlingen van het praktijkonderwijs op het ontwikkelen van een realistisch zelfbeeld ten aanzien van de beroepstoekomst. Daarover zijn een aantal
conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan.