Samenvatting

Dit onderzoek is uitgevoerd in groep 4 van een reguliere basisschool. De onderwerpen die centraal staan in dit onderzoek zijn ‘effectief klassenmanagement’ en ‘de taakgerichte leertijd van leerlingen’. De indruk bestond dat de taakgerichte leertijd in groep 4 onvoldoende was, omdat veel tijd en aandacht uitgaat naar leerlingen met speciale onderwijsbehoeften op het gebied van leren en gedrag. Hierop heb ik voorgesteld om onderzoek te verrichten naar het verbeteren van de taakgerichte leertijd van groep 4 als geheel. De leerkrachten van groep 4 ondersteunden mijn voorstel en in onderling overleg is besloten dit onderzoek te richten op de taakgerichte leertijd binnen het rekenonderwijs. Om de betrouwbaarheid van dit onderzoek te realiseren, heeft gedegen literatuurstudie plaatsgevonden. Dit heeft een bijdrage geleverd aan het opstellen van de onderzoeksvraag die centraal staat in dit onderzoek: Op welke wijze kunnen de leerkrachten van groep 4 het klassenmanagement effectiever vormgeven, zodat de taakgerichte leertijd van de leerlingen uit groep 4 tijdens de rekenles verbetert? Het praktische deel van dit onderzoek heeft plaatsgevonden in drie fases: de begin-, tussen- en eindfase. In de beginfase zijn verschillende onderzoeksmethoden ingezet voor het schetsen van een beginsituatie. Op basis hiervan zijn in de tussenfase een viertal interventies opgesteld, welke zich vooral richten op een verandering in het leerkrachthandelen op het gebied van klassenmanagement: leerlingen indelen in niveaugroepen, consequent straffen en belonen, vervolgopdrachten visueel maken en hulpmiddelen inzetten voor het zelfstandig werken. Het doel van deze interventies was het verbeteren van de taakgerichte leertijd binnen het rekenonderwijs. In de eindfase zijn deze interventies in de praktijk gebracht. Vervolgens zijn op dezelfde wijze als in de beginfase gegevens verzameld, geanalyseerd en vergeleken met de beginfase. Het is gebleken dat het leerkrachthandelen op het gebied van klassenmanagement en de taakgerichte leertijd beiden zijn verbeterd. Tot slot worden conclusies getrokken, sterke en zwakke punten van dit onderzoek beschreven, onderwerpen aangedragen voor mogelijk vervolgonderzoek en aanbevelingen gedaan voor de onderzoeksschool