Samenvatting

De druk op de professionele ontwikkeling (ervaringsleren) van leerlingen in het VMBO onderwijs is sterk toegenomen door verschillende maatschappelijke veranderingen die hun stempel drukken op het onderwijs, waardoor de leerlingen een grote rol hebben gekregen. Op het Nova College zijn leerlingen vooral bezig met Kansrijk Krachtig Leren. Eén van de koersuitspraken is: "Onze leerling is verantwoordelijk voor zijn / haar eigen leren, de docent voor het feit dat de leerling kan leren". Met dit ontwerpprincipe streven we ernaar om de verantwoordelijkheid voor het leren zoveel mogelijk bij de leerling zelf te houden: de leerling leert voor zichzelf voor z'n eigen ontwikkeling, voor z'n eigen toekomst. Zowel op school als tijdens de stage wordt de leerling beoordeeld op groei. Leren vindt voornamelijk plaats wanneer de leerling gerichte feedback ontvangt op een bepaalde prestatie (hoe heb ik stage gelopen? En dan de vervolgvraag: wat moet ik beter doen / nog leren?) De kunst van het onderwijs is om deze feedback aan leerlingen zo goed mogelijk te organiseren. Om ervoor te zorgen dat leerlingen regelmatig feedback ontvangt op zijn prestaties, dat deze altijd inhoudelijk is, altijd ook tijdens het leerproces wordt gegeven, en zo concreet is dat het bijdraagt aan de groei van de leerling: de leerling wordt er echter beter van. Dit doen we onder andere door; Ervoor te zorgen dat leerlingen behalve een eindopdracht ook altijd een generaal moment hebben, waarin ze als het ware een proef doen. Daar ontvangen ze gerichte feedback op, zodat de leerlingen daarna kunnen groeien en kunnen laten zien na een dergelijke opdracht of ze ook daadwerkelijk gegroeid zijn. En ervoor te zorgen dat externen goed begeleid worden in het werken met onze leerlingen en het geven van feedback op prestaties. En ervoor te zorgen dat leerlingen regelmatig feedback krijgen op hun stage van de praktijkbegeleider.

De leerling dient niet alleen aan zijn persoonlijke ontwikkeling te werken maar ook een omgeving te creëren die de professionele ontwikkeling bij alle leerlingen binnen de school bevorderd. De mate waarin een leerling zelf leeractiviteiten vertoont speelt een rol bij het vormgeven van de school waarin de professionele ontwikkeling centraal staat het "Kansrijk Krachtig Leren". Om de ontwikkeling te verbeteren is het opdoen van alleen kennis en vaardigheden niet voldoende. Om dit te bereiken zijn leeractiviteiten, zoals reflectie van groot belang. Leeractiviteiten vormen een belangrijk onderdeel van de professionele ontwikkeling. Deze leeractiviteiten kunnen plaatsvinden buiten de school in de vorm van een stage. Daarnaast kunnen de leeractiviteiten ook plaatsvinden op school. Dit leren op de werkplek wordt ook gedefinieerd als ervaringsleren. Ervaringleren wordt omschreven als " het creëren van uitdagende situaties die jongeren in staat stellen nieuwe concrete ervaringen op te doen op grond waarvan zij gemotiveerd worden en in staat gesteld worden om tot reflectie over de eigen situatie en de eigen persoon te komen met oog op persoonlijke groei, eigen verantwoording en een gunstiger toekomstperspectief" (Geudens, 1993). Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de professionele ontwikkeling van leerlingen in het VMBO. Er is wel veel onderzicht verricht op leerproblemen.

Het doel van dit onderzoek is het onderzoeken van de verschillende aspecten van de professionele ontwikkelingen van leerlingen in het VMBO. Om de verschillende aspecten van de professionele ontwikkeling van leerlingen te onderzoeken zijn de onderzoeksvragen daarop gericht.