Samenvatting

Echtscheiding is een onderwerp dat binnen het Steunpunt Opvoeding vaak voorkomt als thema in opvoedingsvragen. Voor kinderen ligt er binnen het Steunpunt Opvoeding al het een en ander op het gebied van echtscheiding. Voor ouders schiet deze informatie echter tekort. Uit andere oudercursussen binnen het Steunpunt Opvoeding is gebleken dat uitwisseling met andere ouders als erg prettig wordt ervaren. Er is grote vraag naar informatie over het onderwerp echtscheiding. De vorm van een oudergroep leek hier goed bij aan te sluiten. Een oudergroep geeft de mogelijkheid tot een combinatie van informatie geven en ervaringen uitwisselen.
Hieruit is de volgende onderzoeksvraag voortgekomen:

Welke behoeften hebben ouders in echtscheidingssituaties met betrekking tot de opvoeding van hun kinderen en wat voor een inhoud en vorm zou een groep voor ouders in echtscheidingssituaties moeten hebben?

Het doel van het onderzoek is een bijdrage te leveren aan de verbetering van de begeleiding van ouders aan hun kinderen in echtscheidingssituaties. Hierdoor zullen kinderen zich meer begrepen en gesteund voelen en ouders zullen meer inzicht krijgen in het verwerkingsproces van hun kinderen en zullen hierdoor zelf ook beter weten hoe te handelen in bepaalde (opvoedings)situaties.

Om antwoord te krijgen op de hoofdvraag is er allereerst literatuuronderzoek gestart. Vanuit het literatuuronderzoek is informatie verkregen over verschillende aspecten rondom echtscheiding, zoals reacties van kinderen, ouders en echtscheiding, echtscheiding en de opvoeding en bestaande oudercursussen in Nederland rondom echtscheiding. Hierin zijn een aantal uitgangspunten naar voren gekomen die van betekenis zijn wanneer er echtscheiding speelt binnen een gezin. Deze verschillende punten vormen samen een theoretisch kader die als uitgangspunt dient voor het ontwikkelen van een oudercursus.
Vervolgens is er praktijkonderzoek uitgevoerd. Dit praktijkonderzoek richtte zich zowel op trainers van bestaande oudercursussen over echtscheiding in Nederland als op ouders in echtscheidingssituaties. Bij de trainers van bestaande oudercursussen werd een vragenlijst afgenomen. De ouders in echtscheidingssituaties werden geïnterviewd. Op deze manier is informatie verkregen over de behoeften van ouders en de inhoud en de vorm van de oudercursus.

Kijkend naar het literatuuronderzoek en het praktijkonderzoek zijn er een paar belangrijke conclusies getrokken die hebben geleid tot aanbevelingen in de praktijk.
Een echtscheiding heeft grote impact op zowel ouders als kinderen. De resultaten van het literatuuronderzoek en het praktijkonderzoek samengevoegd, spelen de volgende onderwerpen een belangrijke rol: veranderingen en ontwikkeling van kinderen tijdens de echtscheiding, omgang met de kinderen, loyaliteitsgevoelens van kinderen, communicatie en omgang met andere ouder, afspraken maken met andere ouder, nieuw samengestelde gezinnen en omgangsregeling.
Er kwam duidelijk in het onderzoek naar voren dat ouders in echtscheidingssituaties behoefte hebben aan ondersteuning. De vraag naar de bestaande oudercursussen over echtscheiding is groot. Het aspect uitwisseling van ervaringen lijkt voor ouders een prettig element te zijn binnen een oudercursus.

Vanuit hier is de oudergroep 'Echt scheiden doe je samen!' opgezet voor ouders in echtscheidingssituaties. De oudergroep kan gebruikt worden door beroepskrachten van het Steunpunt Opvoeding. Wellicht dat ook beroepskrachten van andere instanties de oudergroep kunnen gaan gebruiken. De oudergroep bevat een duidelijke handleiding voor beroepskrachten. Verder bevat de oudergroep praktisch materiaal ter ondersteuning van de werkvormen tijdens de oudergroep.
Hopelijk zal de groep een bijdrage leveren aan de uitbreiding en verbetering van de begeleiding aan ouders in echtscheidingssituaties.