Samenvatting

Dit onderzoek wordt vormgegeven rond het onderwerp dyslexie. Het gaat hierbij om de ondersteunende materialen die beschikbaar zijn in de klas. De onderzoeksvraag die daarbij centraal staat is als volgt: ''Hoe kunnen de leerkracht van groep 6 en ik de dyslectische leerlingen in groep 6 van school X in het reguliere onderwijs, begeleiden bij het zelfstandig werken tijdens de lessen met de ondersteunende materialen voor dyslexie (zoals de daisy speler, luisterboeken en laptops)?'' Door de onderzoeksvraag komen drie domeinen naar voren in het theoretisch kader: dyslexie, ondersteunende materialen en leerkrachtvaardigheden. Er wordt voor een actieonderzoek gekozen, omdat het handelen van de leerkrachten aangepast moet worden. De interventie wordt vormgegeven in een handelingsplan dat er voor zorgt dat de leerlingen beter zelfstandig kunnen werken met de ondersteunende materialen. Uit de onderzoeksvraag en het theoretisch kader ontstaan drie deelvragen. Deze deelvragen worden onderzocht door verschillende onderzoeksmethoden in te zetten. Een vragenlijst geeft uitkomst over de ondersteuningsbehoeften van de dyslectische leerlingen en de zelfstandigheid op dat moment. De observatie geeft extra informatie over de zelfstandigheid van de leerlingen. De vragenlijst en observaties met de interne begeleider, leerkracht en leerlingen geven duidelijkheid over de leerkrachtvaardigheden die de leerkrachten in moeten zetten. De bevindingen die uit het onderzoek geconcludeerd worden zijn niet verrassend. De zelfstandigheid van de leerlingen is onvoldoende. De leerkrachten moeten afspraken maken over het gebruik van de ondersteunende materialen volgens Gijsel, Scheltinga, Van Druenen en Verhoeven (2011) en Smeets en Kleijnen (2008). Dit moet vastgelegd worden in een handelingsplan. Daarin staan de onderwijsbehoeften van de leerlingen centraal volgens Pameijer, Van Beukering en De Lange (2009). In dat handelingsplan is ruimte voor een positieve houding tegenover de leerlingen. Volgens Smits en Braams (2006) wordt dit gedaan door veel complimenten te geven en door succeservaringen te creëren. De leerkrachten moeten betrokkenheid creëren en een duidelijke uitleg over de ondersteunende materialen geven. Deze uitleg moet verduidelijkt worden aan de hand van een stappenplan waarbij de ondersteunende materialen stap voor stap uitgelegd worden. Pre-teaching moet vooraf gegeven worden. Tijdens het zelfstandig werken moeten medeklasgenoten ingezet worden om de begeleiding te optimaliseren.