Samenvatting

Dit onderzoek is uitgevoerd in het voortgezet speciaal onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen. De onderzochte leerlingen zijn tussen de 14-17 jaar en ze hebben een ontwikkelingsleeftijd van ongeveer 18 maanden. De leerlingen met een jonge ontwikkelingsleeftijd gooien van tijd tot tijd met materiaal. Dat gedrag wordt als probleemgedrag ervaren. Bij de begeleiders leeft de verwachting dat leerlingen met een jonge ontwikkelingsleeftijd leren van hun fouten. Maar leren deze leerlingen door het opruimen van het materiaal? Gedrag moet eerst begrepen worden voordat het gedrag veranderd kan worden (Blokhuis & Kooten van, 2011). Wordt het gedrag van deze leerlingen wel begrepen? In dit actieonderzoek wordt onderzocht welke maatregel er preventief ingezet kan worden om probleemgedrag bij leerlingen met een jonge ontwikkelingsleeftijd te verminderen. Het onderzoek betreft hier een kwalitatief onderzoek met als doel inzicht te krijgen in gedrag. Daarvoor wordt het model gebruikt van de aanpak van Schuman(2009) Met behulp van een vragenlijst, een focusinterview, observaties, het ABC-model en dossieronderzoek is de data verzameld. In de praktijk doet zich voornamelijk gooien, slaan en grijpen voor als het probleemgedrag. Het is geen gedrag waardoor de persoon zelf of zijn omgeving schade aan ander ondervindt. Wel heeft het gedrag een functie. Het is aan de begeleiders om de functie te lezen van het gedrag van de leerlingen met een jonge ontwikkelingsleeftijd. Het ABC-model en het SEO-R kleurenprofiel zijn hierbij ondersteunend. Daarnaast is een gesprek over het ABC-model verhelderend en verdiepend waardoor er adequaat om kan worden gegaan op het gedrag. Zo wordt voorkomen dat gedrag wordt tot probleemgedrag