Samenvatting

Tijdens mijn studie aan de Master Educational Needs heb ik me gewijd aan dit onderzoek naar het vergroten van eigenaarschap door het bevorderen van de executieve functie metacognitie bij leerlingen in de bovenbouw van de (reguliere) basisschool. Naar aanleiding van gesprekken met teamleiders en leerkrachten van deze school bleek dat er behoefte was aan ondersteuning, in de vorm van concrete handelingsadviezen, voor het bevorderen van metacognitieve vaardigheden tijdens het werken met de dagtaak. De deelnemende collega’s gaven aan, dat er leerlingen zijn die worstelen met hoe ze taken moeten aanpakken en plannen. Dit uit zich in leerlingen die zich minimaal ontwikkelen, niet tot werken komen of continu bevestiging van de leerkracht vragen. Dit onderzoek betreft een actieonderzoek, waarbij cyclisch gebruik is gemaakt van het model voor actieonderzoek volgens Ponte (2012). Er is een stappenplan ontworpen volgens de methodiek van ‘de Takentrap’ (Jacobse, 2009). Deze methodiek biedt de vier metacognitieve vaardigheden ‘oriënteren’, ‘plannen’, ‘evalueren’ en ‘reflecteren’ gestructureerd aan en zorgt voor houvast tijdens het zelfstandig werken. De volgende onderzoeksvraag is daaruit voortgekomen. Op welke manier draagt het bevorderen van de executieve functie metacognitie bij de dagtaak bij aan het vergroten van eigenaarschap bij de bovenbouw leerlingen van basisschool X? Tijdens de uitvoering van het onderzoek zijn de onderzoeksmethoden zelfbeoordelingslijst, focusgroep, observatie, interview en documentonderzoek gehanteerd. De bovenbouwleerlingen en leerkrachten hebben als respondenten meegewerkt aan dit onderzoek. Er kan geconcludeerd worden dat de interventie ervoor gezorgd heeft dat het metacognitieve vaardigheidsniveau van de bovenbouwleerlingen over het algemeen is toegenomen. De interventie heeft tevens bijgedragen aan de bewustwording van het eigen handelen met betrekking tot de metacognitieve vaardigheden, waardoor bij een aantal leerlingen het eigenaarschap van het leerproces bij het werken met de dagtaak daadwerkelijk is vergroot. Het stappenplan werd echter met aanpassingen in het handelen van de leerkracht aangeboden. Voor verdieping en de uitwerkingen van het onderzoek nodig ik u graag uit het vervolg van dit onderzoek te lezen.