Samenvatting

In dit actieonderzoek staat de onderzoeksvraag: Op welke manier kan ik samen met mijn collega’s leerlingen van groep 4 op het gebied van rekenen meer eigenaarschap laten ervaren? In het theoretisch kader komt theorie aan bod rondom de kernbegrippen: eigenaarschap, zelfregulerend leren, zelfsturing, feedback, betrokkenheid, doelgericht werken. Uit de theorie komt naar voren dat intrinsieke motivatie belangrijk is om leerlingen te betrekken bij het lesdoel (Deci, 2012). Daarnaast blijkt dat eigenaarschap op het niveau van zelfstandig leren mogelijk is voor leerlingen uit groep 4 (Schalkers, 2014). Leerkrachten hebben leerlingen feedback gegeven met als theoretische basis het categorieënsysteem van (Van den Bergh, Ros, & Beijaard, Categorieënsysteem voor het in kaart brengen van feedbackgedrag, 2016). In het onderzoek is een casestudy uitgewerkt in twee groepen 4 van een reguliere basisschool. Leerlingen hebben gedurende drie weken een lesaanbod op het gebied van rekenen ontvangen. In deze aanpak zijn de leerdoelen helder vormgegeven, hebben leerlingen zelf een keuze kunnen maken om hun lesdoel te bereiken en hebben ze aan het eind van de les feedback ontvangen, met name op zelfsturing. Uit afgenomen vragenlijsten bij leerlingen blijkt dat zij meer eigenaarschap hebben ervaren en dat de betrokkenheid omhoog is gegaan. In de discussie wordt de vraag opgeworpen of eigenaarschap op het niveau van zelfstandig leren voor alle leerlingen mogelijk is, of dat sommige leerlingen meer sturing nodig hebben. Tijdens het onderzoek is gewerkt met een focusgroep van collega’s uit groep 4 die samen de lessen hebben voorbereid. Dit zorgde voor meer voorbereidingstijd, maar dit hebben de leerkrachten niet als vervelend ervaren. Leerkrachten hebben elkaar geobserveerd met een observatieformulier dat ontworpen is met het categorieënsysteem van Van den Bergh et. al als basis. Uit het onderzoek komt naar voren dat het geven van feedback, binnen de termijn van drie weken die de interventie duurde, nog een punt van aandacht is. Het onderzoek beveelt de onderzochte manier aan en stelt dat het een goede manier is om eigenaarschap te bevorderen bij leerlingen. De onderzochte school kan in het vervolg deze aanpak implementeren tijdens de rekenlessen.