Samenvatting

Als internbegeleider, word ik steeds vaker geconfronteerd met storend gedrag in de klassen op onze school. Ordeproblemen zorgen er voor dat je enorm veel effectieve lestijd verliest. Het welbevinden van de leerlingen en de leerkracht komen hierdoor regelmatig in het gedrang. De vraag ontstond of het inzetten van specifieke strategieën en technieken op het vlak van klassenmanagement gewenst gedrag zou stimuleren, waardoor de onderwijssituatie zou verbeteren en meer afgestemd was op de behoeften van de leerlingen.

Ik heb er voor gekozen om de interventies van klassenmanagement op zorgniveau 1 te laten plaatsvinden omdat ik graag aan de algemene preventieve zorg in de groep wilde werken. Het gaat er om dat de leerkracht kwalitatief goed passend onderwijs aan een groep leerlingen realiseert. Hiervoor hanteert zij een goed klassenmanagement. Dit bestaat uit het scheppen van voorwaarden voor succesvol onderwijs. Daartoe horen taken als plannen, organiseren, coördineren leiding geven, etc.
In dit onderzoek wil ik het accent leggen op het scheppen van voorwaarden waardoor kinderen gewenst gedrag gaan vertonen en het leren optimaal kan plaatsvinden. Ik wil me richten op interventies van de leerkracht die voor een hogere taakgerichtheid zorgen, orde in de klas bevorderen, de overgang tussen de lessen of lesonderdelen vloeiender laten verlopen, er voor zorgen dat afgesproken regels consequenter worden nageleefd en die leerlingen duidelijker laten weten wat er van hen verwacht wordt. Ik wil me richten op het voorkomen van probleemgedrag.

In dit onderzoek heb ik de beginonderwijssituatie van de groep 4 vergeleken met de onderwijssituatie die ontstaat na het inzetten van verschillende strategieën en technieken op het vlak van klassenmanagement. Ik wilde weten of de uitgevoerde interventies er voor zorgden dat het gewenste gedrag toenam. Ik heb hiervoor
een begin meting, tussentijdse metingen en een eindmeting verricht. Hiervoor heb ik gebruik gemaakt van verschillende observatie methoden, oplossingsgericht werken en coachen, interviews met de leerlingen afgenomen m.b.v. de schaalvraag, de inventarisatielijst 'Verder met klassenmanagement' en de vragenlijst de Klassenklimaatschaal. Gesprekken met critical friends hebben me geholpen om kritisch te blijven.

De resultaten van het onderzoek zijn zeer positief. Ze tonen aan dat het inzetten van strategieën en technieken op het vlak van klassenmanagement er voor zorgen dat gewenst gedrag toeneemt. Hierdoor wordt ook de effectieve leertijd, de sfeer in de groep en het welbevinden van de leerlingen en de leerkracht vergroot.
Het pedagogisch handelen van de leerkracht is een belangrijk onderdeel van het klassenmanagement. Het leerkracht gedrag is hierin bepalend.

Ik heb een aantal aanbevelingen gedaan. Het vergoten van de kennis van het team op het gebied van klassenmanagement en het doorvoeren van een doorgaande lijn hierin is er een van. Het volgen van een cursus op het gebied van oplossingsgericht werken lijkt me ook een goede zaak voor het team. Beiden zullen er toe bijdragen dat collega's beter in staat zullen zijn tot het realiseren van passend onderwijs en inclusie.
Vervolg onderzoek om de betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek te vergroten is zinvol.