Samenvatting

In dit artikel is onderzoek gedaan naar het effect van het kunnen uiten en herkennen van emoties, op het agressief gedrag van leerlingen met een geestelijke en/of lichamelijke beperking die zich verbaal niet kunnen uiten. Ook is er onderzocht wat voor invloed dit heeft gehad op de sociale cohesie. Tijdens het onderzoek heeft er een interventieperiode van zes lessen bewegingsonderwijs plaatsgevonden. Gedurende deze interventielessen zijn de vijf sleutelbegrippen van samenwerkend leren van Ebbens en Ettekhoven (2013) gebruikt als uitgangspunt. Het onderzoek heeft gebruik gemaakt van verschillende meetinstrumenten. Zo is er met behulp van een geoperationaliseerde observatielijst van agressief gedrag, geconcludeerd dat het aantal agressieve gedragingen in de interventiegroep is gedaald. Aan de hand van een geoperationaliseerde observatielijst van de vaardigheid emoties kunnen uiten, is de conclusie getrokken dat de leerlingen meer emoties laten zien in de categorie blij. Door middel van emotiepictogrammen kunnen leerlingen uit de interventiegroep nu beter hun emoties uit zichzelf uiten en kunnen ze emoties van de ander erkennen en benoemen. Door het afnemen van interviews, is er meer inzicht in kaart gebracht van de verschillende groepen. Dit vanuit het perspectief van de groepsleerkracht. Er is gebruik gemaakt van de Group Cohesion Evaluation Questionnaire om de cohesie in kaart te brengen. Gekeken naar de resultaten van de voor- en nameting is gebleken dat de cohesie van de interventiegroep is gestegen. Echter is de cohesie van de controlegroep ook gestegen, waardoor de effect grootte minimaal is.