Samenvatting

Regelmatig loop ik er in mijn werksituatie tegenaan dat hoogbegaafde leerlingen moeite hebben met het tonen van taakvolharding. De wil om te presteren is een basisvoorwaarde om de hoge intelligentie van de hoogbegaafde om te zetten in zichtbare prestaties op begaafd niveau. Renzulli stelt dat er geen sprake is van hoogbegaafdheid, wanneer creërend denkvermogen of hoge motivatie ontbreekt. In dat geval is er volgens hem slechts sprake van hoogintelligentie (Van Gerven, 2009). Ik wil in dit onderzoek mijn leerkrachtvaardigheden toetsen. Daarnaast is het doel van mijn onderzoek om de kennis en handelingssuggesties die ik opdoe te delen met mijn teamleden. De onderzoeksvraag wordt dan: "Welke leerkrachtvaardigheden moet ik inzetten om de hoogbegaafde leerlingen in mijn groep te motiveren om taakvolharding te tonen bij weerstand en grenzen in hun leerproces?" Een theoretische verkenning naar hoogbegaafdheid, motivatie, de Mindset-theorie en taakvolharding leidt tot een persoonlijk theoretisch kader. Daarna wordt de onderzoeksmethodologie bepaald. Een nauwkeurige beschrijving van 4 hoogbegaafde leerlingen wordt gemaakt. Met een nulmeting wordt hun aanvankelijke motivatie en taakvolharding bepaald. Er worden 2 acties uitgevoerd. De eerste actie is om door middel van relatie en het geven van instructie, de competentie te vergroten. De tweede actie is om de leerlingen de Mindset-theorie eigen te leren maken. Beide acties worden gevolgd door metingen. Zowel de ouders, de leerkracht als de leerlingen zelf worden gevraagd naar hun bevindingen. Zo ontstaat triangulatie. Per leerling zijn de effecten van de acties verschillend. Er is dus geen eenduidige conclusie te trekken over de invloed van leerkrachtvaardigheden op de motivatie en de taakvolharding. De behoefte aan leerkrachtvaardigheden lijkt zeer individueel bepaald. Opvallend is dat de leerlingen zelf de invloed van de aanwezigheid van een leerkracht om vragen te kunnen stellen als positief ervaren. Vervolgonderzoek naar deze invloed bij een grote groep hoogbegaafde leerlingen zou kunnen leiden naar een valide conclusie. Kennis van leerkrachtvaardigheden is nodig om aan de individuele behoeften van de hoogbegaafde leerling te voldoen. Een vertrouwensband kan ertoe leiden dat je de individuele behoefte leert kennen. De gedragsspecialist kan een bijdrage leveren aan het handelingsgericht werken. Afstemming en afwisseling tussen de leerling, de groep, de leerkracht, de school en de ouders is nodig om deze leerling zijn onderwijsdoelen te laten behalen.