Samenvatting

Gedurende vier maanden is in opdracht van Samenwerkingsverband De Rietvelden- De Vutter- Veemarktkade (kortweg: RIVU), een bedrijvenvereniging in 's-Hertogenbosch, onderzoek verricht naar de communicatieproblematiek van de vereniging. In de oriënterende fase stuitten we op een aantal probleemgebieden, die we inzichtelijk hebben gemaakt met behulp van een mindmap. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen ons binnen RIVU te richten op de mogelijkheden van communicatie. De centrale vraag die het onderzoek stuurde, luidt: Wat is de huidige communicatiesituatie van RIVU en wat zijn (on)mogelijkheden voor de toekomstige situatie, rekening houdend met zowel de mate van betrokkenheid van de vereniging en van leden en niet-leden, als met het communicatiebesef van de vereniging? De centrale vraag is opgesplitst in een aantal deelvragen, namelijk: - Welke rol speelt communicatie nu binnen RIVU? - Welke rol kan communicatie spelen binnen RIVU? - Wie is verantwoordelijk voor communicatie? Welke taken horen daarbij? - Welke rol speelt betrokkenheid nu binnen RIVU? - Welke rol kan betrokkenheid spelen binnen RIVU? Met het onderzoek hebben we de huidige communicatiesituatie van RIVU inzichtelijk gemaakt. Ook hebben we de vereniging nét iets verder laten kijken dan haar neus lang is, door de mogelijkheden voor communicatie binnen de vereniging te verhelderen. Betrokkenheid speelde daarbij een belangrijke rol. Voor het onderzoek gebruikten we diverse vormen van kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Door het houden van gestructureerde interviews met leden van het Algemeen Bestuur, het secretariaat en de werkgroep Promotie en Profilering kregen we inzicht in de huidige communicatiesituatie van RIVU. Ook kregen we inzicht in de belangen en interesses van deze leden. De informatie uit interviews met leden vulde deze informatie aan. Met behulp van een schriftelijke enquête verzamelden we gegevens van niet-leden. Door het houden van een communicatiesessie met het secretariaat, de voorzitter van de werkgroep Promotie en Profilering en de secretaris verhelderden we de communicatieproblematiek. Observaties hebben het doel gehad de onderzoeksresultaten te verscherpen en aan te vullen. RIVU heeft geen communicatieafdeling en heeft de communicatietaken ondergebracht bij de werkgroep Promotie en Profilering en het secretariaat. Tijdens het onderzoek blijkt duidelijkheid over de verantwoordelijkheid voor communicatie en de bijbehorende taken te ontbreken. Uit het onderzoek blijkt ook dat RIVU communicatie op een eenzijdige manier benadert. Communicatie is vooral 'expressie' en 'contact met'. Het feit dat er verschillende groepen in de omgeving zijn, wordt niet geproblematiseerd. Evenals het feit dat niet iedereen behoefte heeft aan dezelfde informatie. RIVU heeft niet in kaart wat leden en niet-leden interesseert. Uit diverse interviews blijkt dat veel leden en niet-leden uiteenlopende interesses en belangen hebben met betrekking tot het bedrijfsleven en het bedrijventerrein. Die interesses en belangen zijn te categoriseren, waardoor groepen ontstaan. Met deze groepen kan RIVU specifiek en meer gericht communiceren. De groepen zijn dynamisch, waardoor het belangrijk is de groepen constant in de gaten te houden. RIVU moet zijn antennes gebruiken om signalen van de groepen op te pikken.
Door een stap te maken van een eenzijdige naar een instrumentele visie op communicatie kan RIVU verder komen op communicatiegebied. Binnen de instrumentele visie wordt communicatie gezien als een instrument om een positief imago en begrip bij publieksgroepen te bewerkstelligen. Er wordt nagedacht over welke verschillende publieksgroepen bereikt en gevolgd moeten worden en de boodschap wordt daarop afgestemd. RIVU verwacht betrokkenheid van zijn (niet-)leden, maar volgens ons moet betrokkenheid van twee kanten komen. Betrokkenheid heeft volgens ons te maken met betrokken maken en betrokken raken. RIVU kan zijn (niet-)leden betrokken maken door in te spelen op hun belangen en interesses. Inzicht in de belangen en interesses kan RIVU verkrijgen door zijn antennes systematisch in te zetten. Betrokken raken gaat een stap verder. Bij betrokken raken ontstaan publieksgroepen in de omgeving van RIVU, omdat zij geïnteresseerd zijn in een bepaald thema of in de afzender daarvan. RIVU volgt die publieken en kan ervoor kiezen wel of geen contact te zoeken. RIVU moet zelf de stap maken van de eenzijdige naar de instrumentele visie op communicatie. De aanzet daartoe is middels deze scriptie gemaakt. De vereniging kan haar luiken openen en naar buiten kijken. Er is zoveel moois te zien.