Samenvatting

Seksualiteit kan zowel een positieve als een negatieve invloed hebben op het welzijn van mensen.
Wanneer mensen ongezond seksueel gedrag vertonen, vergroot dit onder meer de kans op een laag
zelfbeeld, ongewenste zwangerschappen, seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) of seksueel
misbruik. Mensen met een verslaving hebben een groter risico op het vertonen van ongezond
seksueel gedrag. Het is belangrijk dat wanneer deze problematieken voorkomen, ze ook behandeld
worden. Een voorwaarde van herstel is namelijk om de onderliggende problematieken te behandelen.
Patiënten die zijn opgenomen in verslavingskliniek X hebben als doel herstellen en een abstinent
leven leiden. Structurele aandacht voor (ongezond) seksueel gedrag lijkt echter in de kliniek te
ontbreken. Slechts enkele hulpverleners maken ongezond seksueel gedrag bespreekbaar. Uit
onderzoek is gebleken dat bij de hulpverleners vaak handelingsverlegenheid wordt geconstateerd.
Naar aanleiding van deze bevindingen is de volgende hoofdvraag geformuleerd:
Wat hebben hulpverleners in verslavingskliniek X nodig om ongezond seksueel gedrag van
patiënten bespreekbaar te maken?
Om antwoord te kunnen geven op de hoofdvraag heeft kwalitatief onderzoek plaatsgevonden en zijn
er interviews afgenomen met hulpverleners en patiënten binnen verslavingskliniek X. Deze interviews
waren vooraf half gestructureerd door middel van het theoretisch kader. Hierin werden de volgende
theorieën meegenomen: gezond en ongezond seksueel gedrag, herstelvisie en de professionele
houding van een hulpverlener. Deze interviews werden vervolgens geanalyseerd en gecodeerd,
waarna de resultaten werden uitgeschreven.
Op basis van de resultaten kon de volgende conclusie worden getrokken. Het lijkt erop dat
hulpverleners zich ervan bewust moeten worden dat het bespreekbaar maken van seksualiteit bij veel
patiënten een prioriteit is. Het taboe moet kleiner worden en de drempel om het gesprek over
ongezond seksueel gedrag met patiënten aan te gaan moet lager liggen. Hulpverleners hebben
daarvoor richtlijnen en kaders nodig vanuit de organisatie. Zij hebben meer kennis nodig over
seksualiteit en hebben behoefte aan een collega die hierin gespecialiseerd is. Tenslotte hebben
hulpverleners ruimte nodig om te kunnen reflecteren op hun eigen handelen om zo het vertrouwen in
zichzelf te vergroten.