Samenvatting

Op het voortgezet onderwijs waar het onderzoek is uitgevoerd zorgt de invoering van het nieuwe zorgbeleid met de keuze voor oplossingsgericht werken voor grote veranderingen in de manier van begeleiden. Bij mentoren en leerlingcoaches roept de snelle verandering vragen op en maakt mensen onzeker. Het doel van dit onderzoek is om uit te zoeken en uit te proberen wat de vijf mentoren van onderbouw HAVO-VWO (klassen) nodig hebben om beter te kunnen aansluiten bij de extra ondersteuningsbehoeften van de leerlingen en om hulpvragen te herkennen en te formuleren vanuit een oplossingsgerichte houding. Om dit mogelijk te maken worden de volgende onderzoeksmethoden uitgevoerd: literatuur bestuderen, inzetten van observaties en vragenlijsten, het afnemen van een interview en focusgroep. Uit het onderzoek kan geconcludeerd worden dat vooral de dialoog ervoor gezorgd heeft dat de mentoren meer open staan voor de oplossingsgerichte manier van werken. De principes van reteaming zijn ingezet om de dialoog aan te gaan met de mentoren. Door met elkaar in gesprek te gaan is de diepgang in kennistoepassing en –ontwikkeling gericht op participatie en emancipatie beter ontwikkeld. Het leren werken met de flowchart van het Brugse Model (Gil-Toresano & Brand, 2007) is voor de mentoren ondersteunend gebleken in het herkennen en formuleren van de hulpvraag. De mentor weet hierdoor waar een leerling in de samenwerkingsrelatie staat en welke stappen nodig zijn om een leerling aan te melden voor extra begeleiding of groepstrainingen. Door het werken met de dramadriehoek (Berne, 1964) herkent de mentor de rollen van zichzelf en van de leerling. Dit draagt bij aan een bewustwordingsproces waarbij verandering van gedrag van de mentor en de leerling het resultaat is. De oplossingsgerichte manier van gesprekken voeren en het gebruik maken van de zevenstappendans (Cauffman & Van Dijk, 2011) en de driehonderddrieëndertig vragen (De Bruin, 2011) helpen de mentor om het eigenaarschap voor het eigen leerproces en de eigen verantwoordelijkheid van de leerling te vergroten. Mentoren krijgen daardoor minder het gevoel de problemen van de leerling op te moeten lossen en bevorderen het samenwerkend leren gericht op actieve participatie van en partnerschap met leerlingen