Samenvatting

In dit praktijkgericht onderzoek wordt antwoord gegeven op volgende onderzoeksvraag:

Welke invloed heeft de ontwikkeling van een professionele leergemeenschap (PLG) op de professionalisering van de leden van de PLG inzake cognitief sterk functioneren?

Aanleiding van dit onderzoek was het resultaat van een tevredenheidsenquête die gehouden werd bij de ouders van basisschool X. Hieruit bleek dat er volgens de ouders te weinig aandacht gegeven werd aan kinderen met een leervoorsprong. Het leerkrachtenteam kon zich vinden in deze opmerking.

Dit onderzoek sluit aan bij de verwachtingen voor kwaliteitsvol onderwijs in Vlaanderen die uitgezet worden in het referentiekader voor onderwijskwaliteit in Vlaanderen (Onderwijsinspectie, 2016). Hierin staat dat de school moet streven naar zoveel mogelijk leerwinst voor elke lerende, dus ook voor de leerlingen die verder zijn in hun ontwikkeling.

Vanuit het theoretisch onderzoek is een onderzoeksplan opgesteld. Dit bestaat uit een actieonderzoek waarbij gebruik gemaakt wordt van elementen uit Appreciative Inquiry (Masselink et al., 2020; Whitney & Trosten-Bloom, 2010). Hierbij werd vertrokken vanuit succesfactoren.

Binnen het onderzoek is eerst een nulmeting uitgevoerd om te peilen naar de mate waarin reeds voldaan werd aan de eigenschappen van een professionele leergemeenschap. Er werden diverse interventies gepleegd met als doel de onderontwikkelde dimensies van een PLG te stimuleren. Hierbij kreeg de onderzoeker hulp van een leidend team (Kotter, 2012). Dit team werkte samen om een aanzet te geven tot een visie rond cognitief sterk functioneren en hun kennis met betrekking tot het begeleiden van CSF kinderen te vergroten.

Na de interventies is dezelfde vragenlijst afgenomen om de effecten in kaart te kunnen brengen. Positieve effecten werden vooral vastgesteld op niveau van kennis, gedeelde visie en structuur. Dat waren ook de dimensies waaraan in dit onderzoek het meest aandacht besteed werd. Omwille van coronamaatregelen was het moeilijker om te werken aan de dimensies collectief leren en werken en cultuur.

Vanuit dit onderzoek wordt aanbevolen rekening te houden met de eigenschappen van het team en een volgende stap pas te nemen als de betrokkenen daar klaar voor zijn.