Samenvatting

Dit onderzoeksverslag is geschreven voor de studie Master Educational Needs. In dit onderzoek staat begrijpend lezen en de rol van executieve functies hierbinnen centraal. Diana Smidts en Mariëtte Huizinga beschrijven in hun boek ‘Gedrag in uitvoering’ (2017) dat executieve functies een belangrijke rol spelen bij de werkhouding op school, omdat executieve functies meerdere denkprocessen omvatten die gezamenlijk ons leergedrag aansturen. In groep 8 van basisschool B. wordt er bij meerdere leerlingen een discrepantie tussen de inzichtelijke vakken, rekenen en begrijpend lezen, waargenomen waarbij de CITO uitslagen van begrijpend lezen veelal naar beneden afwijken. Tevens wordt in de praktijk door de leerkrachten van basisschool B. ervaren dat leerlingen zwakke executieve functies hebben die hen belemmeren gedurende het begrijpend lezen. Dit onderzoek kan een bijdrage leveren aan het verbeteren van executieve functies bij leerlingen en mogelijk bijdragen aan een verbetering van de begrijpend leesresultaten bij de geselecteerde groep. De onderzoeksvraag voor dit praktijkgerichte onderzoek luidt als volgt: “Hoe kan ik een bijdrage leveren aan het verbeteren van de prestaties bij begrijpend lezen van leerlingen uit groep 8 van basisschool B. met een V cito-score met oog op het versterken van de executieve functies?” Als onderzoeksstrategie is gekozen voor een actie-onderzoek. Het onderzoek focust zich op negen leerlingen, die op de CITO-toetsen begrijpend lezen een IV of een V scoren. Door middel van het afnemen van interviews, vragenlijsten en observaties is met behulp van het theoretisch kader in kaart gebracht wat een bijdrage bij leveren bij het versterken van de executieve functies en het verhogen van de opbrengsten begrijpend lezen. Het onderzoek wijst uit dat executieve functies van invloed kunnen zijn op de prestaties van begrijpend lezen. Zowel het versterken van de executieve functies bij leerlingen, die hierdoor belemmerd worden in hun leren, als het kritisch kijken naar het begrijpend leesonderwijs en de methode ‘Nieuwsbegrip’ kunnen waardevol zijn om de prestaties van leerlingen bij het vak begrijpend lezen te verbeteren.