Samenvatting

Tijdens mijn maanden bij VPRO Medialab heb ik mij hoofdzakelijk beziggehouden met het nieuwe project genaamd DoofPod. Wat begon als een idee tijdens een tweedaagse hackathon, is uitgegroeid tot een project van velen maanden waarin ik een grote rol heb gespeeld. Dit is een samenvatting van het veelzijdige project.
Het thema van de VPRO Medialab hackathon in december 2021 was ‘augmented podcast’. Dit leverde het idee voor DoofPod op: hoe kan men de kwaliteiten van podcasts en audio toegankelijk en aantrekkelijk maken voor mensen die auditief beperkt zijn? Met alleen een transcript kan men nog niet de unieke eigenschappen van een podcast overbrengen: veel nuances, emotie en ‘kleur’ ontbreken in zo’n redelijk platte tekst.
De audio ‘vertalen’ naar tekst en beeld is hierbij de meest voor de hand liggende oplossing. Doven en slechthorenden zijn namelijk visueel ingesteld, en zijn gewend om bijvoorbeeld ondertitelingen te lezen. Bij dit project is gekozen voor de doelgroep postlinguaal (plots/laat-)doven en slechthorenden.
DoofPod heeft niet alleen als doel het toegankelijk maken van podcasts, maar dit ook laagdrempeliger maken voor podcastsmakers. Daarom is alles in het proces van het ‘vertalen’ van een podcast zo arbeids- en tijdsextensief mogelijk gemaakt.

Conclusies
Tijdens deze zoektocht zijn drie prototypen ontwikkeld waarmee is onderzocht hoe het inzetten van sfeer- en geluidsomschrijvingen en (schaalbare) vormgeving een geschikt alternatief voor (audio)podcast kan zijn. Dat deed ik in dit geval in samenwerking met de podcastmaskers van AudioCollectief SCHIK van de podcast Bob. De drie prototypen zijn elk getest met tussen de drie en vier testpersonen tijdens individuele user tests.
Hieruit bleek dat genuanceerde geluidsomschrijvingen (‘captions’) als prettig worden ervaren door de doelgroep. Wel hebben de testpersonen aangegeven dat voor deze vorm van ondertitelen gewenning nodig is. Wat betreft de vormgeving werkt het gebruik van zogenaamde naamcirkels en een beeldtaal gekoppeld aan de captions erg goed. Deze vormgeving vereist nog wel nader onderzoek en verdere ontwikkeling.

Verder zijn uit dit onderzoek de volgende conclusies te trekken:
• Een visuele podcastplayer is een geschikte manier om podcasts toegankelijk te maken voor doven en slechthorenden.
• Binnen de dove/slechthorende gemeenschap is er behoefte aan toegankelijke podcasts.
• Een visuele podcastplayer, in de vorm van DoofPod, is uitstekend geschikt voor postlinguaal dove- en slechthorende personen.
• DoofPod lijkt een goede oplossing waarmee de unieke kwaliteit van podcasts over te brengen is voor doven en slechthorenden.
• Een format voor toegankelijke podcasts, zoals DoofPod, dat
laagdrempelig is voor podcastmakers, is haalbaar.
• Podcasts leveren in de huidige tijd een belangrijk bijdrage aan de
journalistiek, en die waardevolle informatie en inzichten kunnen door middel van DoofPod toegankelijker en aantrekkelijker gemaakt worden voor doven en slechthorenden