Samenvatting

Wat doen ervaren lerarenopleiders om zichzelf te professionaliseren? Deze vraag stond centraal bij het Research and Development Centre (RDC) Professional Development of Teacher Educators van de Association for Teacher Education in Europe (ATEE). Leden van deze RDC hebben een interviewleidraad ontwikkeld voor een verkennende studie. De leidraad bevatte onder andere vragen naar:
- belangrijkste zorg/aandachtspunt bij de start als lerarenopleider en op dit moment in de loopbaan;
- formele professionaliseringsactiviteiten
- informele professionaliseringsactiviteiten
- betrokkenheid bij onderzoek
- bevorderende en belemmerende factoren voor professionalisering
De lijst is afgenomen bij elf lerarenopleiders met tenminste acht en hoogstens twintig jaar ervaring. De interviews zijn gehouden door RDC-leden uit zes verschillende landen.
Op deze elf interviews is een eerste kwalitatieve analyse uitgevoerd. De ervaren lerarenopleiders bleken bij hun start als lerarenopleider vooral aandacht te hebben voor de speciale vaardigheden (verantwoordelijkheid) als lerarenopleider, de leeftijd van de studenten, het ontwerpen van lesmateriaal en het managen van het lesgeven. In hun huidige situatie zijn ze meer bezig met de ontwikkeling van de studenten en met hun eigen ontwikkeling; hun aandacht is verschoven van 'doen' naar 'reflectie'. Als formele professionaliseringsactiviteiten worden het doen van een promotietraject, bijwonen van (onderzoeks)conferenties en lezen van (vak)literatuur genoemd. Als informele activiteiten worden overleg met team, team-teaching, begeleiding van studenten en schoolbezoek genoemd. Belemmeringen voor professionele ontwikkeling zijn gebrek aan tijd, hoge belasting door administratieve klussen, balans tussen werk en privé, gebrek aan ondersteuning vanuit het instituut.
De studie als geheel is nog niet afgelopen: er zijn intussen nog meer interviews uitgevoerd. Alle verzamelde interviews zullen in de loop van 2011 hernieuwd en diepgaander worden geanalyseerd. Zo wordt de nu nog redelijk grove tweedeling in formele en informele activiteiten nader verfijnd door van de activiteiten aan te geven of ze indiviudeel of samen met anderen zijn ondernomen en worden de activiteiten verder geclassificeerd (zie bv Bakkenes et al, 2010).