Samenvatting

Positionering en algemene doel- en vraagstelling van het
onderzoek.

Naast vaardigheden als lezen en schrijven, bestaan er ook sociale vaardigheden die sommige kinderen niet goed beheersen. Sociale vaardigheden die we nodig hebben als we in contact komen met mensen die we niet kennen, een gesprek willen beginnen, kennissen en vrienden willen maken en aansluiting bij een groep willen vinden (Herbert, 1999). Probleemgedrag ontstaat door een tekort aan sociale vaardigheden (Slot en Spanjaard, 2000). Kinderen met een tekort aan sociale vaardigheden of sociale competentie kunnen op latere leeftijd extreem afhankelijk of teruggetrokken worden, anderen worden juist agressief (Collot d'Escury-Koenigs, Engelen-Snaterse & Mackaay-Cramer, 1995). Een groot en duurzaam gebrek aan sociale vaardigheden heeft veel negatieve effecten: op de leerprestaties, de psychische gezondheid en het gevoel van welbevinden van een kind, op zijn gedrag op school, zijn relaties met leeftijdsgenoten en volwassenen en het maakt hem vatbaar voor delinquent gedrag (Herbert, 1999). Tot de concrete doelen van een sociale vaardigheidstraining (sova) behoort het wegwerken van gedragstekorten, met het oog op acceptatie van leeftijdsgenoten (Herbert, 1999). Het is voldoende bewezen dat men met een sova-training kinderen allerlei sociale vaardigheden kan aanleren. Moeilijker is het om met een sova-training te bereiken dat wat kinderen hebben aangeleerd generaliseert naar hun dagelijkse omgeving (Prins, 1995).

Schuurman (1995) stelt dat generalisatie zelfs één van de grootste problemen is die optreedt bij het aanleren van sociale vaardigheden. Generalisatie van de behandelingseffecten over tijd en naar het dagelijks leven zijn volgens Prins (1995) al van oudsher het kwetsbare punt van psychologische interventies. Het oefenen van sociale vaardigheden binnen de klas vergemakkelijkt de generalisatie van het geleerde naar andere situaties, het sociaal vaardige gedrag wordt geoefend in dezelfde situatie als waar veel problemen zich voordoen en een klassikale aanpak van sociaal onvaardig gedrag heeft zowel een curatief als een preventief karakter (Kempers, 1995). Ook zou het vaak herhalen en oefenen van het nieuwe sociale gedrag een belangrijke voorwaarde zijn om generalisatie te kunnen realiseren (Schuurman, 1995).

Voorliggend onderzoek maakt deel uit van de Master SEN Zorgcoördinatie Fontys Hogeschool. Het is een vervolg op oriënterend onderzoek naar de houding van onderbouwmentoren van het Mondial College locatie Streekweg ten opzichte van geïntegreerde sociale vaardigheidstraining (Bekkers, 2009).