Samenvatting

Dit onderzoek gaat over eenzaamheid bij de burger met een Marokkaanse migratieachtergrond. Door onder andere maatschappelijke veranderingen is eenzaamheid een grootschalig probleem in Nederland geworden. Burgers met een Marokkaanse migratieachtergrond is één van de grootste groepen waar eenzaamheid voorkomt. Zij hebben moeite met het meedoen in de maatschappij en beschikken vaak niet over de vaardigheden om hun gewenste netwerk op te bouwen of te onderhouden. Generalisten van sociaal wijkteam V vragen zich af hoe zij deze eenzame burgers kunnen ondersteunen, zij weten niet waar de behoeftes van hen liggen. Daarbij sluit de ondersteuning van de generalisten bij deze eenzame burgers vaak onvoldoende aan omdat eenzaamheid nog een grijs gebied voor hen is, en zij weinig zicht hebben in de ondersteuningsmogelijkheden rondom dit thema.
Het doel van dit onderzoek is om kennis en inzichten te verzamelen over de wijze waarop de generalist van wijkteam V de eenzame burger met een Marokkaanse migratieachtergrond kan ondersteunen. Hierop is de volgende onderzoeksvraag geformuleerd: “Hoe kan de generalist van wijkteam V van organisatie X de volwassen burger met een Marokkaanse migratieachtergrond wonend in wijk Z ondersteunen bij zijn eenzaamheidsproblematiek?”
Het onderzoek is kwalitatief van aard. Er heeft een literatuuronderzoek plaatsgevonden en er zijn tien semigestructureerde interviews afgenomen, waarvan zes generalisten van sociaal wijkteam V en vier burgers met een Marokkaanse migratieachtergrond wonend in wijk Z. Deze interviews zijn geanalyseerd en vervolgens gekoppeld met het literatuuronderzoek, waaruit de resultaten en conclusie zijn geformuleerd. De generalisten gaan verschillend te werk in de aanpak. Sommige van hen gaan vraaggericht te werk en anderen gaan aanbodgericht te werk, waarbij de valkuil is dat de aanpak onvoldoende aansluit op de eenzame burger omdat de gehele situatie op deze manier onvoldoende onderzocht wordt. Tevens is de aanpak voornamelijk gericht op netwerkontwikkeling ongeacht de vorm van eenzaamheid. De generalisten zien eenzaamheid namelijk als een sociaal probleem dat opgelost kan worden door burgers contactrijker te maken. Uit het literatuuronderzoek blijkt dat er betere manieren zijn om eenzaamheid aan te pakken, zoals een standaardverlaging of persoonlijke activering. De eenzame burgers met een Marokkaanse migratieachtergrond hebben vanwege zwakke persoonlijke eigenschappen moeite met contact maken en/of onderhouden met anderen, waardoor ze een beperkt netwerk hebben. De eenzaamheid leidt bij hen tot een negatief beeld over zichzelf en de omgeving. Tevens hebben zij een sterk familie-georiënteerde blik, wat de kans op eenzaamheid bij hen vergroot. In het contact met de generalisten hebben deze eenzame burgers praktische, maar ook emotionele ondersteuning nodig. De generalisten kunnen deze burgers ondersteuning bieden bij hun eenzaamheid door de negatieve beeldvorming te doorbreken en een activerende aanpak te hanteren. Tevens kunnen zij de burger ondersteunen door begrip te tonen en het netwerk helpen te vergroten, of de hoge verwachtingen van hem bij te stellen. Daarnaast biedt het samenwerken met collega’s en andere partijen veel voordeel voor de generalist omdat hij zo tot een effectievere aanpak komt en de burgers sneller kan doorverwijzen.