Samenvatting

Naar aanleiding van de leesresultaten eind schooljaar 2011-2012 worden vraagtekens gezet bij de opbrengsten van het technische leesonderwijs. De onderzoeksvraag luidt dan ook: Hoe kan de effectiviteit van het technisch leesonderwijs in de groepen 4 op basisschool DV op zorgniveau 1, 2 en 3 geoptimaliseerd worden? Dit onderzoek beperkt zich tot het inventariseren van de situatie in de beide groepen 4. Er is, middels een programma-evaluatie onderzocht, hoe de leerkrachten van de groepen 4 het onderwijs in voortgezet technisch lezen op zorgniveau 1, 2 en 3 vormgeven binnen de groep. Welke positieve punten en ontwikkelpunten er zijn aan te duiden binnen het kader van goed, ofwel effectief onderwijs en welke ontwikkelpunten prioriteit hebben. Conclusie met betrekking tot dit onderzoek: Naar aanleiding van alle gevonden gegevens kan geconcludeerd worden dat er al veel aspecten van goed, ofwel effectief onderwijs aanwezig zijn in de beide groepen 4 op basisschool DV. Er zijn echter ook duidelijke ontwikkelpunten waar aan gewerkt moet worden om het leesonderwijs verder te optimaliseren. Het lijkt vooral zaak om de basis, dat wil zeggen zorgniveau 1, te versterken. Het is belangrijk voor de leesontwikkeling van leerlingen dat er meer structuur en eenduidigheid komt in de manier van werken met de methode en de manier waarop leerlingen gevolgd worden en extra instructie krijgen. Er moet sprake zijn van een doorgaande lijn. Verder is het van belang dat leerkrachten alle fasen doorlopen van het directe instructie model (Leenders, Naafs & Van den Oord, 2002) en een kwalitatief goede verlengde instructie kunnen geven. Belangrijk hierbij is dat de leerkrachten de onderwijsbehoeften van de leerlingen bepalen en gebruiken om de instructie hierop aan te passen. De interventies op zorgniveau 3 moeten voldoen aan de richtlijnen van het Masterplan Dyslexie en leerkrachten geven aan behoefte te hebben aan ondersteuning en professionalisering. Verder is er in beide groepen weinig aandacht voor leesplezier en leesmotivatie. Opbrengst van het onderzoek is een ontwikkelplan op gebied van voortgezet technisch lezen. Uit de professionele houding en kritische reflectieve blik van de betrokkenen blijkt het groeiend inzicht van hen met betrekking tot het geven van effectief leesonderwijs. Dit inzicht zal in de toekomst leiden tot kwalitatief beter leesonderwijs en hogere opbrengsten in de ontwikkeling van de leesvaardigheid van leerlingen op school. Bewustwording bij de betrokkenen is namelijk een eerste stap in het aanzetten tot veranderingen (Van den Berg & Vandenberghe, 2005).