Samenvatting

Leiderschap van verpleegkundigen is cruciaal om de kwaliteit van zorg te bewaken en verbeteren. Daarnaast laat onderzoek zien dat wanneer verpleegkundigen leiderschap (mogen) tonen, zij meer werkplezier ervaren en minder de intentie hebben om het vak te verlaten. Allemaal belangrijke zaken om te zorgen voor de quadruple aim: het streven naar betere zorgresultaten tegen lagere kosten met positieve ervaringen van patiënten en professionals. In 'het verpleegkundig hart' zit de beste zorg aan patiënten verlenen volgens professionele standaarden, maar soms hebben verpleegkundigen daarbij last van regels en voorschriften van de organisatie. Een discrepantie tussen regels en professionele normen/waarden daagt verpleegkundigen uit rebels leiderschap te tonen en weloverwogen af te wijken van deze regels en voorschriften. Concepten die dit weloverwogen afwijkende gedrag van verpleegkundigen beschrijven, zijn positive deviance, healthcare rebels en tempered radicals. In de scoping review van De Kok, Weggelaar, Schoonhoven & Lalleman (2021) zijn deze theoretische concepten onderzocht om inzicht te geven in het rebels leiderschap van verpleegkundigen.