Samenvatting

Als bovenbouwleerkracht op een SBO heb ik gemerkt hoe belangrijk het is om een goed eindadvies te geven en het overstapproces naar het voorgezet (speciaal) onderwijs (hierna VO genoemd) goed te begeleiden. In dit PGO staat de volgende onderzoeksvraag centraal: Hoe kan het overstapproces voor leerlingen met gedragsproblemen (van tien tot veertien jaar) van het SBO naar het VO verbeterd worden? Deelvragen zijn: 1) Met welke belemmerende en bevorderende factoren moeten het SBO en VO rekening houden bij leerlingen met gedragsproblemen van tien tot veertien jaar, gelet op het maken van een overstap naar het VO? 2) Welke basisbehoeftes hebben leerlingen met gedragsproblemen van tien tot veertien jaar in het overstapproces van PO naar het VO? 3) Welke verbeteringen zijn er nodig in het bestaande overstapproces met betrekking tot voorlichting, koude en warme overdracht en advies? Dit onderzoek kent meerdere invalshoeken. Met behulp van vragenlijsten, observaties en gesprekken wordt er gekeken welke mogelijkheden er zijn om het overstapproces te verbeteren. Door inzichten uit literatuuronderzoek, van ouders, leerlingen en de Commissie van Begeleiding (hierna CvB genoemd) te combineren, ontstaat een goed beeld van de mogelijkheden tot verbetering. Uit dit onderzoek blijkt dat de leerling baat heeft bij een leerkracht die de leerling positief benadert (Swet, 2018), hem meer inspraak geeft en vertrouwen in hem heeft. De CvB wil meer inspraak van leerlingen bij het overstapproces en de ouders willen dat onze leerlingen geholpen worden bij het plannen van huiswerk. De VO-scholen willen meer samenwerken en meer betrokken worden bij de overstap van het SBO naar het VO door bijvoorbeeld het aantal wenmomenten te vergroten en oud-leerlingen in te zetten bij de begeleiding van nieuwkomers waardoor het zelfvertrouwen vergroot wordt.