Samenvatting

Dit praktijkgericht onderzoek gaat over zelfsturing bij de afstudeerfasestudenten (A-fasestudenten) van FHKE, Fontys Hogeschool Kind en Educatie. Met dit onderzoek probeer ik antwoord te geven op de centrale vraag: “Welke interventies op basis van oplossingsgericht coachen, zijn bij de FHKE, mogelijk om de zelfsturing van studenten in de A-fase, zowel de reguliere studenten als de februarigroep, te bevorderen? Ik heb als onderzoeksstrategie een actie-onderzoek gekozen, omdat ik tracht een bestaande praktijksituatie te verbeteren. Theorie, praktijk en eigen mening (triade), heb ik in mijn onderzoek met elkaar in verband gebracht. Het doel van dit onderzoek is zicht te krijgen op elementen van zelfsturing van beide groepen A-fasestudenten van FHKE en de bijdrage van oplossingsgericht coachen op hun zelfsturing. De onderwerpen in het literatuuronderzoek dat ik heb vormgegeven, gaan over zelfsturing, verschillende sturingsactiviteiten als onderdeel van zelfsturing, oplossingsgericht coachen/begeleiden en de manier van studentbegeleiding in de praktijk. Om hier zicht op te krijgen is er een test ‘ondernemingszin’ en een vragenlijst gebruikt bij de A-fasestudenten, hebben er focus-groepsgesprekken plaatsgevonden en zijn er observaties gedaan. Uit het onderzoek is gebleken dat er bij de sturingsactiviteiten van de A-fase februarigoep én de A-fase reguliere groep: het ‘plannen van de opdracht’, ‘evalueren tijdens de uitvoering’ en ‘reflecteren van de opdracht’, veel hulp nodig is van vooral SLB’ers en docenten. Ook werd zichtbaar, in een vergelijking van de uitkomsten van de vragenlijst tussen de beiden studentengroepen, dat de februarigroep zes keer vaker de opdracht helemaal niet uitvoerde. Dit kan een oorzaak zijn van studievertraging bij de februarigroepstudenten. Uit de literatuur komt naar voren dat het oplossingsgerichte coachen/begeleiden ruimte geeft aan de zelfsturing van studenten en zelfs voor de bevordering van zelfsturing zorgt. Uit de getrokken conclusies kom ik met een aantal praktische aanbevelingen: oplossingsgericht coachen is een belangrijk uitgangspunt en een manier om tegemoet te komen aan de diversiteit van studenten, om zelfsturing, zelfvertrouwen en eigen verantwoordelijkheid te bevorderen. Hierbij dienen docenten meer tijd te besteden aan het aanleren van sturingsactiviteiten, een autonomie ondersteunende omgeving biedt een klimaat waarbinnen studenten floreren. De begeleiders/coaches en docenten dienen zelf in ontwikkeling te blijven