Samenvatting

Waar ligt de grens is een survey- onderzoek waarin ik als onderzoeker op zoek ga naar de grens van ouders, collegas en het management bij fysiek contact tussen begeleidster en kinderen tussen de 4-10 jaar met ASS en een gemiddelde intelligentie. Het onderzoek is gericht op fysiek contact tijdens de weekendopvang van Boba, Bureau Opvang Begeleiding Autisme, en heeft als doel om de handelingsverlegenheid bij de begeleidster te reduceren.

De volgende onderzoeksvraag is geformuleerd:
Waar liggen volgens ouders en de werknemers van Boba, de grenzen bij ondersteunend en affectief fysiek contact en pedagogische sensitiviteit, dat tijdens weekendopvang kan ontstaan, tussen begeleidsters en kinderen in de leeftijd van 4-10 jaar met ASS en een gemiddelde intelligentie.

Om in te spelen op de behoeftes van de begeleidster en na te gaan op welke gebieden zij handelingsverlegenheid ervaren is er voorafgaand aan het opstellen van de vragenlijst een klein inventariserend onderzoek gedaan onder de begeleidster van de weekendopvang. Zij konden aangeven waar zij handelingsverlegenheid voelde en deze punten zijn opgenomen in de vragenlijst. Daarnaast heeft er een literatuurstudie plaats gevonden om o.a. de begrippen fysiek contact, pedagogische sensitiviteit en de invloed vanautisme op beiden begrippen in kaart te brengen. Tot slot heb ik als onderzoeker een participerende observatie uitgevoerd en ben ik een als begeleidster een weekend mee weg geweest. Deze participerende observatie heeft een grote rol gespeeld in de bewustwording van fysiek contact dat er kan plaatsvinden en de moeilijkheid om regels en grenzen op te stellen met betrekking tot fysiek contact. Daarnaast heeft deze participerende observati mij zo enthousiast gemaakt dat ik inmiddels zelf ook werkzaam ben binnen de weekendopvang!

Een subdoel van het onderzoek is om te kijken of het autisme van het kind invloed heeft op de mate waarop ouders fysiek contact toestaan. Iedere vraag is daarom ook gesplist in een A en B vraag. A was gericht op kinderen in het algemeen en B op het specifieke kind met autisme. Tijdens het verwerken van de data kwam duidelijk naar voren dat het autisme van het kind nietvan invloed was op de mate waarop ouders fysiek contact toestaan. Vanuit dit oogpunt is enkel antwoord A verwerkt als data.

Om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag zijn er deelvragen geformuleerd, in deze deelvragen wordt gesproken over affectief en ondersteunend fysiek contact.
Het onderzoek is een mixed methode en zowel kwalitatief als kwantitatief van aard. Naast de 38 stellingen die beantwoord kunnen worden met een vijfpuntschaal, is er ook voldoende ruimte aanwezig voor het noteren van aanvullende opmerkingen. In het onderzoek is sprake van een triangulatie en er zijn drie onderzoeksgroepen bij het onderzoek betrokken; ouders, collegas en het management. Bij het verwerken van de resultaten is gekeken naar de totale resultaten van alle onderzoeksgroepen bij elkaar maar ook naar de verschillen en overeenkomsten die de drie onderzoeksgroepen laten zien. Naar aanleiding van de resultaten kan er geconcludeerd worden dat ondersteunende aanrakingen sneller geaccepteerd worden dan affectieve aanrakingen en het management zichtbaar kritischere grenzen aangeeft dan ouders en collegas.
Daarnaast zijn diverse overeenkomsten en verschillen te zien tussen de onderzoeksgroepen en blijft het wassen en afdrogen van het geslachtsdeel voor de helft van de ondervraagden een kritisch
grensoverschrijdend punt.