Samenvatting

Sinds 2001 ben ik groepsleerkracht op basisschool T. De school is verdeeld over elf groepen, waarvan groep 1/2 de enige combinatiegroep is. De gemiddelde groepsgrootte is 24 leerlingen, waarbij groep 3 en groep 8 de grootste groepen zijn met dertig leerlingen. In dit onderzoek ligt de focus op het rekenonderwijs op school T. en met name de contextsommen uit de rekenmethode Pluspunt. Door middel van een actieonderzoek onderzoek ik de volgende hoofdvraag: Hoe kan ik de vertaalcirkel inzetten als effectieve didactische werkwijze om de opbrengsten bij het oplossen van contextsommen te vergroten bij de zwakke rekenaars uit groep 7 en hoe kan het drieslagmodel mij als leerkracht meer inzicht geven in de oplossingsstrategieën van de zwakke rekenaars? Daar kwamen de volgende deelvragen uit: 1. Welke verandering in opbrengsten is er na de interventieperiode te zien bij de zwakke rekenaars? 2. Hoe verleent het drieslagmodel mij inzicht in de oplossingsstrategieën van de zwakke rekenaars? 3. Over welke leerkrachtvaardigheden moet ik beschikken om de vertaalcirkel te implementeren in mijn rekenlessen? Het onderzoek begint met een situatieschets, dit wordt later gestaafd aan de hand van het theoretisch kader. De onderzoeksmethodologie en onderzoeksmethoden worden beschreven. De data verzameld naar aanleiding van het onderzoek wordt gepresenteerd waaruit de conclusies volgen. De verzamelde data hebben ervoor gezorgd dat ik mijn deelvragen en onderzoeksvraag kon beantwoorden, maar deze hebben weer nieuwe vragen opgeroepen. Dit toont aan dat dit actie-onderzoek cyclisch is en mijn onderzoek niet stopt na dit PGO. Het werken met de vertaalcirkel heeft geleid tot een groter enthousiasme wat betreft de rekenlessen en sluit daarbij aan dat relatie, autonomie en competentie (Stevens, 1997) belangrijk zijn. Als leerkracht heb ik een veilige (leer)omgeving gecreëerd waarbinnen de leerlingen zich vrij voelden om hun rekenproces aan hun klasgenoten te presenteren. Uit de verzamelde data is gebleken dat de vertaalcirkel de opbrengsten van leerlingen die problemen hadden met betekenisverlening bij contextsommen vergroot zijn. De leerlingen die problemen hebben op het gebied van reflexteren hebben geen of een minimale vooruitgang laten zien. Daaruit vloeide de vraag of het reflecteren seksegevoelig is. In de focusgroep bij dit onderzoek hadden de jongens problemen met reflecteren. Dat leidt tot de vraag of jongens een ander onderwijsaanbod nodig hebben dan meisjes. Maar dat is onderzoek voor de toekomst.